Sunday, December 28, 2008

ΙΑΝ ΜΑΚ ΓΙΟΥΑΝ: Εξιλέωση


Πολλοί χαρακτήρισαν την “Εξιλέωση” σαν το καλύτερο μυθιστόρημα του Μακ Γιούαν. Αν είναι υπερβολικές ή όχι αυτές οι εκτιμήσεις δεν μπορούμε εμείς να το κρίνουμε, μια και δε διαβάσαμε όλα του τα έργα. Εκείνο που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι ότι εδώ έχουμε ένα καλογραμμένο μυθιστόρημα και τίποτα παραπάνω. Μια απλή ιστορία που φαίνεται να θέλει να μας πει πολλά, αλλά κάπου δεν τα καταφέρνει. Και τότε μας έρχονται στο μυαλό άλλες ιστορίες, παρόμοιες, ελλήνων συγγραφέων πολύ καλύτερα γραμμένες και περισσότερο ψαγμένες, που μαζεύουν σκόνες στα ράφια των βιβλιοπωλείων, και γεννιέται το ερώτημα: “Για να γράφει κανείς καλά και να πουλάει, πρέπει να είναι ξένος και επώνυμος, ή έστω μόνο επώνυμος;”.

“Τι μύγα τον τσίμπησε;” θα αναρωτιέστε. Ε, η μύγα του δίκιου βρε παιδιά! Αν έγραφε κάποιος άγνωστος έλληνας αυτό το βιβλίο δε θα έβρισκε εκδότη, αλλά επειδή το έγραψε ο κ. Μακ Γιούαν αμέσως μας το πλάσαραν σαν αριστούργημα. Αν είναι αυτό αριστούργημα τι να πει κανείς για τα βιβλία του Νίκου Θέμελη, του Παύλου Μάτεσι, της Σώτης Τριανταφύλλου; Αλήθεια, πέστε μου ένα ξένο συγγραφέα που να γράφει το ίδιο τρυφερά, ανθρώπινα, κοφτά και ρεαλιστικά με τη Σώτη!

Αλλά, ας ρίξουμε μια ματιά και στην “Εξιλέωση”. Κάπου στα 1935 ένα φαντασιόπληκτο κοριτσάκι, με το όνομα Βριώνη, σ’ ένα κτήμα στην αγγλική ύπαιθρο, βλέπει να συμβαίνουν μπρος στα μάτια του θάματα και πράματα, και σα σωστή και καθωσπρέπει δεσποινιδούλα τρέχει να τα προφτάσει στους μεγάλους, παραλλάζοντας λίγο τα γεγονότα, για να εισπράξει τα μπράβο τους. Μες στον ενθουσιασμό της όμως δεν μπορεί να προβλέψει τις συνέπειες που είναι ολέθριες για την οικογένεια, ανατρέποντας όλες τις ισορροπίες. Νέοι άνθρωποι πληγώνονται και διασύρονται, έρωτες πεθαίνουν προτού καλά καλά ανθίσουν, το ένα ψέμα οδηγεί στο άλλο, χαρίζοντας πόνο στους αθώους και χαρά στους ένοχους.

Τα χρόνια περνούν και αρχίζει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο αθώος ένοχος αγαπημένος της αδελφής της, ο Ρόμπι, βρίσκεται στα χαρακώματα στη Γαλλία, η ίδια η αδελφή της, η Σεσίλια, είναι νοσοκόμα και φροντίζει τους τραυματίες που φτάνουν από το μέτωπο, ενώ και η Βριώνη εκπαιδεύεται για νοσοκόμα. Τότε είναι που ξυπνούν μέσα της οι τύψεις για το κακό που έκανε και νιώθει την ανάγκη να ζητήσει τη συγχώρεση απ’ αυτούς που πλήγωσε, την εξιλέωση. Θα της δοθεί, όμως, αυτή η άφεση αμαρτιών ή θα συνεχίσει να μεταφέρει για πάντα το σταυρό του μαρτυρίου της; Κι ο Ρόμπι, θα γυρίσει ζωντανός απ’ το μέτωπο; ή δε θα μπορέσει ποτέ να του εκφράσει τη συγγνώμη της;

Ένα μυθιστόρημα εποχής, με πλούσιες περιγραφές, ειδικά για την κατάσταση που επικρατούσε στα νοσοκομεία της Αγγλίας τον καιρό του πολέμου, το οποίο ωστόσο είναι τόσο… αγγλικό που κι αν λείψει απ’ τη βιβλιοθήκη σας, η απουσία του θα περάσει απαρατήρητη.

Κυκλοφορεί από τη Νεφέλη. Στις ίδιες εκδόσεις θα βρείτε τα μυθιστορήματα του Μακ Γιούαν “Άμστερνταμ” και “Έμμονη αγάπη”.

No comments: