ΓΙΟΥΤΖΙΝ ΜΑΚΕΛΝΤΑΟΥΝΙ: Ο γιος του πολέμου

Οι ιρλανδοί είναι πολύ καλοί παραμυθάδες. Και σ’ αυτό τον κανόνα δε θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση ο Μακελντάουνι, αρχισυντάκτης της εφημερίδας Irish Times, που εδώ μας αφηγείται την ιστορία του Μάρτιν, ενός φτωχού καθολικού παιδιού που μεγαλώνει στο ταραγμένο Μπέλφαστ, μαθαίνοντας με τον σκληρό τρόπο τη μια μετά την άλλη τις αλήθειες της ζωής.
Ο Γιος του Πολέμου είναι ένα τρυφερό μυθιστόρημα για την παιδική ηλικία, για την καθόλου όμορφη πραγματικότητα του Μπέλφαστ, για τα πράγματα που χαράζουν βαθιές πληγές στις ψυχές των παιδιών, και εδώ συγκεκριμένα του Μάρτιν.
Όπως διαβάζουμε: “Αυτό που θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια ήταν που καθόμουν με τη μητέρα μου στο τραπέζι της κουζίνας μ’ ένα μεγάλο βιβλίο γεμάτο ζωγραφιές ανοιγμένο μπροστά μας. Θυμάμαι τα δάχτυλά της να περνούν πάνω από τις λέξεις καθώς με οδηγούσε μέσα σ’ έναν κόσμο γεμάτο αθωότητα, όπου η αρετή είχε πάντα την ανταμοιβή της, όλοι ζούσαν χαρούμενοι και οι ιστορίες είχαν πάντοτε ευτυχισμένο τέλος. Οποία αφέλεια!”
Ο Μάρτιν ζώντας σε μια ταραγμένη πόλη σε ταραγμένους καιρούς θ’ ανακαλύψει ότι η ζωή κάθε άλλο παρά ρόδινη είναι. Όταν η μια ατυχία μετά την άλλη θα κτυπήσουν την οικογένειά του, όταν μάθει ένα φοβερό μυστικό, κι όταν αναγκαστεί να ενηλικιωθεί απ’ τη μια στιγμή στην άλλη, τότε θα καταλάβει ότι η ζωή μας είναι ό,τι την κάνουμε, και θα αγωνιστεί για να ξεφυγεί απ’ τη μιζέρια, να ανέβει στις κορυφές που πάντα ονειρευόταν. Όχι, η ζωή για το Μάρτιν δεν είναι ένα παραμύθι, αλλά συνεχής πόνος και αγώνας. Ένα καθολικό αγόρι στο προτεσταντικό Μπέλφαστ, αγωνίζεται κόντρα σε όλα τα εμπόδια και τις προκαταλήψεις, για να αποδείξει ότι όποιος έχει πίστη στον σκοπό του και υπομονή στο τέλος κερδίζει.
Ο Μακελντάουνι παρόλο που μας αφηγείται μια ιστορία πόνου και αφύπνισης, καταφέρνει να μας συνεπάρει με το ύφος της γραφής του: τραγικό όπου χρειάζεται, πολλές φορές ανάλαφρο και χιουμοριστικό, άλλοτε νοσταλγικό. Το κείμενο πιάνει τον αναγνώστη απ’ το χέρι και τον οδηγεί σ’ ένα ταξίδι προς την παιδική ηλικία και στο χώρο. Του θυμίζει αναπόφευκτα κάποια πράγματα απ’ τη δική του παιδική ηλικία, τα παιχνίδια του, τα παραμύθια του, τις ζαβολιές του, τα πρώτα του ερωτικά σκιρτήματα.
Το βιβλίο αυτό χαρίζει γέλιο και δάκρυ, πόνο και ανακούφιση, αλλά αποτελεί και το μωσαϊκό μιας κοινωνίας που εμείς οι απέξω δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε. Βλέπουμε συχνά πυκνά στην τηλεόραση εικόνες απ’ τις ταραχές στο Μπέλφαστ, το θρησκευτικό μίσος, αλλά χωρίς μια εκ των έσω περιγραφή όπως αυτή εδώ του Μακελντάουνι δε θα μπορέσουμε ποτέ να συλλάβουμε το μέγεθος του προβλήματος.
Τη μετάφραση του όμορφου αυτού μυθιστορήματος έφερε εις πέρας ο Γιάννης Σπανδώνης και η ομάδα του στο Εργαστήριο Λογοτεχνικής Μετάφρασης.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.