Sunday, December 28, 2008

ΜΑΝΤΖΟΥ ΚΑΠΟΥΡ: Το όχι που ακούστηκε σαν ναι


Όσοι πιστοί της Ινδίας, προσέλθετε. Εδώ έχουμε ένα μυθιστόρημα για την Ινδία του χθες, που δε νομίζουμε να είναι και πολύ διαφορετική από την Ινδία του σήμερα. Μια ιστορία για το νέο που ανταγωνίζεται το παλιό, για την πρόοδο και τις προκαταλήψεις, για τη δύναμη της ψυχής που μπορεί να κάνει τον άνθρωπο να υπερπηδήσει όλα τα εμπόδια, για τα έθιμα και το χθες που ίσως τον αναγκάσουν να λοξοδρομήσει, να βγει απ’ την πορεία του.

Η Βιρμάτι είναι ένα κορίτσι που έχει βάλει μεγάλους στόχους. Δε θέλει να παντρευτεί, δε θέλει να γίνει κι αυτή μια νοικοκυρούλα, δεν μπορεί να φανταστεί τον εαυτό της σα μια συνηθισμένη γυναίκα. Θέλει να σπουδάσει, να γνωρίσει τον κόσμο, να αγωνιστεί για την απελευθέρωση της χώρας της από τον αποικιακό βρετανικό ζυγό, να εκπορθήσει αντρικά κάστρα. Αλλά, για να τα καταφέρει όλ’ αυτά πρέπει να πάει κόντρα σε όλους και σε όλα, να απογοητεύσει την οικογένειά της διαλύοντας ένα αρραβώνα που ποτέ δε θέλησε, να τολμήσει να τα βάλει με τα δεσμά των εθίμων και της παράδοσης, να φυλακιστεί στο ίδιο της το σπίτι γιατί παραβίασε κάποιους ιερούς κανόνες του χθες, που καμιά θέση δεν έχουν στο σήμερα.

Ο αγώνας δύσκολος, οι οιωνοί εναντίον της, οι καιροί πονηροί, θα τα καταφέρει; Όπως και νάχει, αυτή είναι αποφασισμένη να αγωνιστεί. Λίγοι μόνο άνθρωποι θα σταθούν στο πλάι της. Η πλειοψηφία θα την κατακρίνει, αφού πιστεύει ότι όσο κι αν αλλάζουν οι καιροί, η θέση της γυναίκας είναι στο σπίτι της, δούλα του αντρός. Η Βιρμάτι θα πολεμήσει με πάθος για να αποκτήσει αυτά που πιστεύει ότι πραγματικά δικαιούται. Η μάχη, όμως, θα αποδειχτεί μάταιη, εκ των προτέρων χαμένη, αφού ακόμη και κάποιοι απ’ αυτούς που στο παρελθόν την ενέπνευσαν, κάποιοι για τους οποίους θυσιάστηκε, αν και ντυμένοι με τα άμφια της προόδου δεν είναι κατά βάθος παρά δειλά ανθρωπάκια, υπόδουλα στα πρέπει μιας κοινωνίας που δεν μπορεί να δει πέρα από τη μύτη της.

«Υπάρχει πάντα το παρελθόν με το οποίο πρέπει να παλέψεις, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, κρυφά ή φανερά, καθένας με το δικό του ή με το παρελθόν της χώρας του…». Μ’ αυτό το παρελθόν παλεύει η Βιρμάτι, ένα παρελθόν το οποίο έχει γερές αντοχές, που είναι στηριγμένο σε προαιώνιες ρίζες.

Το «Όχι που ακούστηκε σαν ναι» είναι ένα καλογραμμένο μυθιστόρημα που έχει να μας πει πολλά για την Ινδία, την ιστορία της και τον πολιτισμό της. Αν είστε λάτρης της μακρινής μυθικής χώρας θα απολαύσετε στα σίγουρα αυτό το βιβλίο.

Προτού κλείσουμε αυτή την αναφορά θα θέλαμε να επισημάνουμε δυο μικρές αστοχίες σε ό,τι αφορά τη μετάφραση. Η πρώτη αφορά τη μη απόδοση στα ελληνικά της λέξης Cottage που αναφέρεται απλά σαν κόταζ. (Λανθασμένη ακόμη και η προφορά, αφού μάλλον στα γαλλικά παραπέμπει). Επίσης, το αγγλικό Burma που είναι το όνομα της Βιρμανίας (νυν Μυανμάρ) μένει χωρίς μετάφραση. Τέλος, θα εκφράσουμε μια μικρή ένσταση και για τον τίτλο, αφού ο πρωτότυπος “Difficult daughters” «μιλάει» πολύ καλύτερα στον αναγνώστη για την ιστορία αυτή.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.

No comments: