ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΔΑΜΙΓΟΣ: Η νηστεία της Ρενέ Φαλκονέτι

Το παρόν είναι χωρίς υπερβολή ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα που διαβάσαμε αυτή τη χρονιά. Τι το κάνει να ξεχωρίζει; Μα, το ότι διαφέρει πολύ από τα συνηθισμένα αναγνώσματα των ημερών. Ή κι επειδή είναι εξαιρετικά καλογραμμένο. Ίσως να “φταίει” και το γεγονός ότι μπουχτίσαμε κάπου με τις “εύκολες” - ευκολοχώνευτες - ιστορίες.
Τι είναι λοιπόν αυτό το βιβλίο; Ψυχογράφημα; Ίσως. Ταξιδιωτικό; Όχι και πολύ. Ερωτικό; Α, μπα! Βιβλίο ζωής; Ακριβώς! Ο Δαμίγος καταφέρνει να μας “ρίξει” με τα μάγια του, με τη μαγιά του έργου του. Εδώ έχουμε ένα βιβλίο, το οποίο απ’ τη μια ο αναγνώστης δε φαίνεται να πολυκαταλαβαίνει τι θέλει να πει, κι όμως από την άλλη αντιλαμβάνεται τα πάντα. Ο συγγραφέας παίζει με τα αισθήματα και τις αισθήσεις, ταξιδεύει κατά βούληση μπρος πίσω στο χρόνο και στην ανθρώπινη ψυχή, δέχεται και απορρίπτει αλήθειες και με αφορισμούς που σπάζουν κόκκαλα μας μιλάει για τα πιο απλά και ευκολοκατανόητα πράγματα.
Ας σας δώσω κάποια μικρά παραδείγματα αφορισμών και διαπιστώσεων: “Αυτό που αγαπάμε γίνεται σύντομα αυτό που μας καταδιώκει”, “… Δε ζούμε. Επαναλαμβάνουμε”, “Η μοναδική αμαρτία είναι να ελπίζεις, να ελπίζεις να αγαπηθείς”, “Τα πράγματα προσπαθούν να μας μιλήσουν αλλά δεν τα ακούμε”.
Σας λένε κάτι τα πιο πάνω; Δεν είναι οι ίδιες σκέψεις που απασχολούν ξανά και ξανά τους ανθρώπους; τους ανθρώπους που δεν μπορούν να ξεφύγουν απ’ τη συνήθεια; Ε, λοιπόν, η ηρωίδα του Δαμίγου αυτό ακριβώς προσπαθεί να κάνει να ξεφυγεί απ’ τη συνήθεια, απ’ τα παλιά, να φύγει γι’ αλλού μόλις μπορέσει να νικήσει το άσχημο χθες, το απατηλό σήμερα: “Ναι, θα μπορώ να φύγω και δεν ξέρω αν θα γυρίσω. Αυτή η φράση με ενθουσιάζει, την επαναλαμβάνω νοερά. Δεν ξέρω αν θα γυρίσω. Δε θα φύγω πριν σχεδιάσω τη δική μου χώρα, δε θα γυρίσω πριν πράξω αυτά που θέλω ή που θα θελήσω. Μπορεί να πάρω μαζί μου και το άδειο βιβλίο μου, τις λίστες του παρελθόντος που ακόμη δε συνέβη. Να δω τη γη που ζει και αναπνέει, πιο γρήγορα κι από μένα αλλάζει τα πρόσωπα και τα πεπρωμένα”.
Το βιβλίο αυτό δεν είναι εύκολο ανάγνωσμα, αλλά σίγουρα αξίζει τον κόπο να διαβαστεί. Ο πρωτοεμφανιζόμενος Δαμίγος μάς παρουσιάζει ένα εξαιρετικό έργο και σίγουρα αφήνει πολλές υποσχέσεις για το μέλλον. Οι φίλοι της νεωτερικής γραφής πιστεύω θα το αγκαλιάσουν, κάποιοι άλλοι ίσως να σταθούν κριτικά απέναντί του. Ο καθένας έχει τη δική του άποψη, και καλά κάνει. Η προσωπική μου άποψη λοιπόν είναι ότι αυτό το βιβλίο είναι το κάτι άλλο. Δεν είμαι κριτικός, δε θα μπορούσα ποτέ να γίνω, αλλά, όταν μού αρέσει κάτι θέλω να το λέω, και να το λέω δυνατά.
Δίνω το λόγο στη Ρενέ Φαλκονέτι για να κλείσει αυτό το σημείωμα: “Ας μη με ενδιαφέρει ποτέ ό,τι ενδιαφέρει τον κόσμο. Ας μη συνεννοηθούμε. Ας ζήσω εφτά ζωές χωρίς φωνή και αναίσθητη, χωρίς επιθυμία να αρέσω ή να μην αρέσω, χωρίς την έμμονη ιδέα να αγαπηθώ, χωρίς συμμετοχή στους εορτασμούς. Ας συνεχίσουν να με αποφεύγουν επειδή δε μιλάω, επειδή φοράω βραδυνά φορέματα από το πρωί και δε χαμογελάω γλυκά. Ας αισθανθούν μόνοι τους και μεταξύ τους, σφάλλουν: η ζωή δεν είναι ζήτημα προσώπων. Δεν είμαι ούτε εγώ ούτε αυτοί το κέντρο. Όχι πως ξέρω ποιο είναι. Ξέρω μόνο ότι δεν είμαι εγώ ούτε εμείς”.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.