Sunday, December 28, 2008

ΜΑΝΟΥΕΛ ΒΑΘΚΕΘ ΜΟΝΤΑΛΜΠΑΝ: Ο μικρός αδελφός


Ο γνωστός ντετέκτιβ Πέπε Καρβάλιο πρωταγωνιστεί στις οκτώ ιστορίες που απαρτίζουν αυτό τον τόμο.

Φυσικά εδώ δε μιλάμε για συνηθισμένες αστυνομικές ιστορίες, αλλά περισσότερο για ιστορίες με βαθύ κοινωνικό υπόβαθρο. Ο Μονταλμπάν, δε χάνει ευκαιρία για να σχολιάσει την πραγματικότητα της πατρίδας του, όπως τη βιώνει καθημερινά μέσα από το λογοτεχνικό εγώ του.

Κάποιες απ’ αυτές τις ιστορίες μυρίζουν άσχημα, σαπίλα και παρακμή, αλλά που και που τρυπώνει ανάμεσα στις γραμμές και κάποια αισιόδοξη νότα. Τα στοιχεία όμως που πραγματικά δίνουν το στίγμα είναι ο κυνισμός του ήρωα Καρβάλιο και το υπονομευτικό χιούμορ του συγγραφέα. Ο Μονταλμπάν μας παρουσιάζει ένα παρακμιακό ήρωα, κάποιο που φαίνεται να ζει από συνήθεια, ένα άνθρωπο σχεδόν αναίσθητο, που ωστόσο ζητά απεγνωσμένα τον χαμένο έρωτα, που σαν και κείνον δε θα ξαναβρεί.

Καθώς διατρέχουμε τις σελίδες σκεφτόμαστε ότι, ίσως ο συγγραφέας να θέλει να μας μιλήσει για την ανθρώπινη πτώση, για τη σήψη, ίσως και όχι. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι διαβάζοντας κανείς αυτά τα διηγήματα δεν στέκεται τόσο στο αστυνομικό τους ύφος, όσο στο σκηνικό στο οποίο διαδραματίζονται. ένα σκηνικό κρύο, γκριζωπό. Όπως τονίζεται στο οπισθόφυλλο, εδώ: «Απρόβλεπτες καταστάσεις και διαφορετικοί χαρακτήρες αποδίδονται με χιούμορ, σαρκασμό και μελαγχολία…». Μελαγχολία, αυτή είναι η λέξη κλειδί. Μελαγχολία, γι’ αυτά που χάθηκαν, για κείνα που δε θα ’ρθουν, για τους αμέτρητους μικρούς θανάτους, για τους αγώνες που δόθηκαν και κερδίσθηκαν για να αποδειχθεί στη συνέχεια ότι δεν ήταν παρά ένα μεγάλο ψέμα.

Ο Καρβάλιο δακρύζει (εσωτερικά), σαρκάζει, προχωρά. Τίποτα δε φαίνεται να περιμένει, κι όμως είναι φανερό πως κάπου μέσα του βαθιά τρεμοπαίζει ακόμη το κεράκι της ελπίδας.

Το βιβλίο ανοίγει με τον «Μικρό αδελφό», την ιστορία μιας δολοφονίας που ίσως και να μην είναι και ακολουθεί το φαινομενικά χριστουγεννιάτικο «Μοναξιά συνοδεία ψητής γαλοπούλας». Μετά συναντάμε τον γλυκόπικρο «Επιδειξία», ένα από τα πιο ανάλαφρα διηγήματα της συλλογής. Το «Ακριβώς όπως ήμασταν» μιλά για έναν άτυχο έρωτα σε ιστορικό φόντο, ενώ ο «Συλλέκτης» αναφέρεται στη Μέριλιν Μονρόε. Οι δυο ιστορίες που απαρτίζουν το «Παζλ» και αποτελούν φόρο τιμής στην Αγκάθα Κρίστι: «Η υπόθεση της γιαγιάκας που τουκεφίστηκε» και «Η κασετίνα με τα τρία κοσμήματα» αναδεικνύουν τις ικανότητες του Καρβάλιο σαν ντετέκτιβ. Η συλλογή κλείνει με το «Για μια παλιογυναίκα», όπου ο ήρωάς μας «μαθαίνει» τι μπορεί να πάθει κανείς όταν μπλέξει με κάποια γυναίκα αυτού του «είδους».

Ο «Μικρός αδελφός» είναι μια ενδιαφέρουσα συλλογή διηγημάτων που απευθύνεται τόσο στους φίλους της αστυνομικής λογοτεχνίας όσο και σε όλους όσοι αγαπούν την ανάγνωση μια καλής ιστορίας.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

No comments: