Thursday, December 25, 2008

ΡΟΥΛΑ ΚΑΡΑΠΑΝΟΥ: Ο κύκλος της οργής

Προκλητικό, κατά κάποιο τρόπο, θα μπορούσε να αποκαλέσει κανείς αυτό το μυθιστόρημα της Ρούλας Καραπάνου, αφού τολμά να πει κάποια πράγματα με τ’ όνομά τους, γεγονός που ίσως να μην αρέσει σε κάποιους.
Τι κάνει η συγγραφέας για να προκαλέσει; Τίποτα το ιδιαίτερο, απλά εκστομίζει την πικρή αλήθεια σχετικά με τη στυγνή εκμετάλλευση των οικονομικών μεταναστών που τα τελευταία χρόνια έχουν πλημμυρίσει τη χώρα, και για το που μπορεί κάποτε να οδηγήσει αυτή.
Ήρωάς της είναι ο Τζίνο Πέζα, ένα κακόμοιρο αλβανάκι, που προτού καλά καλά αρχίσει να βγάζει γένια, φτάνει σαν οικονομικός μετανάστης στην Ελλάδα, ακολουθώντας τα χνάρια του μεγαλύτερού του αδελφού. Στα σύνορα όμως πέφτει σε μπλόκο, απ’ το οποίο ξεφεύγει χάρη στη βοήθεια ενός καλόψυχου αστυνομικού, χάνοντας ωστόσο όλα τα χαρτιά του. Αν και γλιτώνει την απέλαση δεν ξέρει που να ψάξει για να βρει τον αδελφό του. Έτσι, αθώος καθώς είναι, δεν αργεί να πέσει στα νύχια του πανέξυπνου παπά ενός χωριού, που στο φτωχοδιάβολο αυτό βλέπει τον ιδανικό –βλέπε δίχως αμοιβή- εργάτη.
Τους πρώτους μήνες ο Τζίνο νιώθει ακόμη και ευγνωμοσύνη για τον καλό αυτό παπά που του προσέφερε μια δουλειά κι ένα αχούρι για να ζει, μέχρι που μαθαίνει ότι θα έπρεπε να πληρώνεται κιόλας για τη δουλειά του. Τότε, κάνει τη μικρή του επανάσταση, απαιτώντας αμοιβή. Ο παπάς με το φόβο της απώλειας του πιστού του εργάτη, δέχεται να τον πληρώσει, ψάχνοντας ταυτόχρονα τρόπους για να μην του δώσει δεκάρα.
Ο χρόνος περνά και τον Τζίνο τον πιάνει η νοσταλγία για τη μάνα και τις αδελφές του. Θέλει να πάει να τις βρει, και τώρα που θα έχει και χρήματα, να τις φροντίσει, αλλά λογαριάζει χωρίς τον ξενοδόχο, αφού ο παπάς δεν έχει σκοπό να τον αφήσει να φύγει, τουλάχιστον όχι με τα λεφτά του στην τσέπη. Έτσι, όταν η υπομονή του νεαρού φτάνει στο αμήν, ο παπάς καταστρώνει ένα σχέδιο για να τον ξεφορτωθεί χωρίς απώλειες, τον αχάριστο.
Το σχέδιο πετυχαίνει, αλλά κάπου γίνεται μια στραβή, και λίγο καιρό μετά, εκείνος ο αμνός του θεού, το μωρό, ο Τζίνο, καταλαμβάνει ένα λεωφορείο, βάζοντας σε κίνδυνο πολλές εύθραυστες ισορροπίες, χώρια οι ζωές. Τι ζητά; Εκδίκηση, τη χαμένη του αθωότητα, λεφτά, τη χαμένη του πίστη στον άνθρωπο.
Παράλληλα με την ιστορία του Τζίνο, μαθαίνουμε και τις ιστορίες κάποιων άλλων ανθρώπων. ιστορίες πόνου και απάτης, ονείρων και οδυνηρών διαψεύσεων. Με ένα συνεχές μπρος πίσω στο χρόνο η Καραπάνου μας μιλά για την εσωτερική περιπέτεια του ανθρώπου, για τις ελπίδες και τις απογοητεύσεις του, για τη μετάλλαξή του.
Η ιστορία αυτή μας μιλά για το χαμένο δίκαιο, για την επιλεκτική μνήμη, για την τσάμπα μαγκιά, για εκείνη τη φλογίτσα καλοσύνης που τρεμοπαίζει στις ψυχές κάποιων ανθρώπων, για την απανθρωπιά που τείνει να γίνει ο κανόνας κι όχι η εξαίρεση.
Το άκρως ανατρεπτικό τέλος δικαιώνει το μύθο της ιστορίας. Μετά απ’ όλ’ αυτά που συνέβησαν δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικό. Δε θα το αποκαλύψουμε εδώ. Μπορούμε ωστόσο να τονίσουμε ότι αυτή η ιστορία δεν είναι παραμύθι, αλλά μια γροθιά στο στομάχι, και σαν τέτοια δε θα μπορούσε να έχει το προσδοκώμενο από πολλούς τέλος. Απ’ την άλλη μεριά ίσως και να τόχει. Εξαρτάται απ’ την οπτική γωνία του καθενός από μας.
Σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα να διαβάσετε αυτό το μυθιστόρημα. Ίσως να σας βάλει σε σκέψεις για κάποια πράγματα, ίσως να σας οδηγήσει σε μια διαφορετική θεώρηση του γύρω σας κόσμου. Αν όχι, θα έχετε τουλάχιστον την ευκαιρία να διαβάσετε ένα συγκλονιστικό πολλές φορές, αλλά και με χιουμοριστικές εξάρσεις μυθιστόρημα. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;
Η Ρούλα Καραπάνου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Θέατρο, Κινηματογραφικές Έρευνες και Φωτογραφία. Εργάζεται σαν επαγγελματίας φωτογράφος.
Αυτό είναι το τέταρτό της μυθιστόρημα και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ωκεανίδα. Προηγήθηκαν: Τα Κόκκινα Νύχια, Εν Αναμονή και Τα Αλογάκια της Παναγίας. Η ηλεκτρονική της σελίδα βρίσκεται στη διεύθυνση: www.karapanou.gr

No comments: