Wednesday, July 28, 2010

Ruth Rendell – Piranha to Scurfy


Αγορά από το Book Depository

Πού και πού μου αρέσει να κάνω βουτιά σε συλλογές από διηγήματα που, αν και γραμμένες από διάσημους συγγραφείς, περνάνε απαρατήρητες. Μια τέτοια συλλογή είναι και η ανά χείρας, στην οποία η Ρουθ Ρεντέλ, μία από τις μεγάλες κυρίες της αστυνομικής λογοτεχνίας, μας αφηγείται ιστορίες που έχουν να κάνουν με τον έρωτα, το έγκλημα, το πάθος, τον τρόμο και το μεταφυσικό. Πολύ παράξενα πράγματα συμβαίνουν εδώ, εξωπραγματικά, το άγγιγμα της μαγείας φαίνεται να διατρέχει τις σελίδες.
Η καλύτερη ιστορία είναι αυτή με την οποία ανοίγει η συλλογή, η νουβέλα που της δίνει και τον τίτλο. Σ’ αυτή παρατηρούμε την καθημερινή πληκτική ζωή του Άμπρος Ρίμπον, ενός άντρα που δε μοιάζει να κάνει τίποτ’ άλλο από το να εντοπίζει τα λάθη σε διάφορες εκδόσεις βιβλίων και να γράφει στους συγγραφείς επισημαίνοντάς τα. Κάποιοι δίνουν σημασία στις εισηγήσεις του και κάποιοι όχι, κατάσταση στην οποία έχει συνηθίσει, και η οποία αποτελεί πια τη ρουτίνα του. Όλα ωστόσο θ’ αλλάξουν όταν θα πάρει στα χέρια του το μυθιστόρημα Demogorgon. Η αδιάφορη ζωή και ο ψυχισμός του θ’ αρχίσουν από τη μια στιγμή στην άλλη να καταρρέουν και κάποτε θα βγει στο φως και ένα φοβερό μυστικό, που για χρόνια κρατούσε καλά κρυμμένο. Μια ιστορία τρόμου που καθηλώνει.
Το Computer Séance που ακολουθεί μας μιλά για τα έργα και της ημέρας μιας γυναίκας που μπορεί και επικοινωνεί με τους νεκρούς. Κάθε τόσο λοιπόν οργανώνει, επί πληρωμή φυσικά, συγκεντρώσεις στις οποίες κάποιοι προσπαθούν να επικοινωνήσουν με τους αγαπημένους που έχασαν. Καθοδόν προς μια απ’ αυτές τις συναντήσεις θα δει το φάντασμα του νεκρού της αδελφού, το οποίο μάλλον το έχει βάλει στόχο να της αλλάξει για πάντα τη ζωή.
Μια κάπως τρομακτική ιστορία είναι και το Fair Exchange, στην οποία μια θεραπεύτρια πείθει κάποιον ότι ο μόνος τρόπος για να σωθεί η γυναίκα του, που πεθαίνει από καρκίνο, είναι να δεχτεί να θυσιάσει κάποια άλλη ζωή στη θέση της. Η ανατροπή στο τέλος είναι ολοκληρωτική.
Κάποια πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή μας δε μας εγκαταλείπουν ποτέ, ειδικά όταν πρόκειται για τραγικές εμπειρίες. Το The Wink είναι η ιστορία μιας γυναίκας, την οποία βίασε δεκαετίες πριν ένας άντρας, τον οποίο δεν μπόρεσε ποτέ να εκδικηθεί. Εκείνος μάλιστα, προσπαθώντας να κάνει τα πράγματα χειρότερα, για χρόνια και χρόνια, κάθε φορά που τη συναντούσε της έκλεινε το μάτι κοροϊδευτικά. Τώρα, στα γεράματα πια, οι όροι του παιχνιδιού αντιστρέφονται.
Στο Catamount διαβάζουμε την ιστορία ενός ζευγαριού που πηγαίνει κάθε χρόνο διακοπές στα Βραχώδη Όρη, μέχρι που πεθαίνει ο άντρας. Κάποτε, χρόνια μετά, η χήρα θ’ αποφασίσει να επιστρέψει εκεί για μια τελευταία φορά. Και θα δει αυτό, που για χρόνια και χρόνια κρυβόταν απ’ την όρασή τους: ένα λιοντάρι των βουνών ή, αν προτιμάτε, ένα κούγκαρ, που φτάνει εκεί σαν προάγγελος του θανάτου.
Τραγικοκωμικό είναι το Walter’s Leg. Σ’ αυτό ένας γέρος αφηγείται στα εγγόνια του το πώς τον πυροβόλησε κάποιος στο πόδι εξήντα πέντε χρόνια πριν. Αυτή είναι η αγαπημένη ιστορία του, η εμμονή του, κι ας μην μπόρεσε ακόμη να καταλάβει αν τραυματίστηκε σκόπιμα ή κατά λάθος. Κάποτε θα βρεθεί στα μέρη όπου ζει ο πρώην θύτης του, κι εκεί θα γίνει για μία ακόμη φορά θύμα.
Στο The Professional η συγγραφέας ασχολείται μ’ αυτό που αποκαλούμε αυθυποβολή. Κάποιος βλέπει έναν άντρα να σπρώχνει τη γυναίκα του κάτω απ’ τις ηλεκτρικές σκάλες ενός πολυκαταστήματος, αλλά δεν το αναφέρει σε κανέναν, αν και είναι ο μοναδικός μάρτυρας. Σιγά-σιγά πείθει τον εαυτό του ότι δεν είδε τίποτα και συνεχίζει με τη ζωή του. Μια τυχαία συνάντηση ωστόσο θα του ξυπνήσει τις αναμνήσεις.
Η συλλογή κλείνει με τη νουβέλα The Beach Butler, την οποία βρήκα λίγο πολύ βαρετή. Σ’ αυτή παρατηρούμε τα έργα και τις ημέρες μια γυναίκας που πηγαίνει μόνη για διακοπές σε κάποια διάσημη παραλία. Στην αρχή την τρώει η μοναξιά, αλλά και η αγωνία για το χρήμα που δεν έχει, μέχρι που η τύχη της αλλάζει και γνωρίζει τον, περιστασιακό έστω, έρωτα στο πρόσωπο του Μπάτλερ της Παραλίας.
Σα σύνολο δε θα χαρακτήριζα αυτό το βιβλίο συναρπαστικό, αλλά απλά ενδιαφέρον. Αξίζει ωστόσο να το πάρει στα χέρια του κανείς μόνο και μόνο για να διαβάσει την πρώτη ιστορία, η οποία αποζημιώνει με τον καλύτερο τρόπο τον αναγνώστη και του χαρίζει αρκετές… ανατριχίλες.

υ.γ. Από την ερχόμενη βδομάδα εδώ μέσα θα γίνει των... μπεστ σέλερ.

Wednesday, July 21, 2010

Jessica Hagedorn – Dogeaters

 
Αγορά από το Book Depository

Αυτό το βιβλίο είναι σαν ένα κολάζ. Ένα τεράστιο κολάζ χαρακτήρων, που αναλαμβάνουν να μας μιλήσουν, ο καθένας με το δικό του τρόπο κι από τη δική του οπτική γωνία, για όλα αυτά που συνέβαιναν στις Φιλιππίνες την εποχή της τελευταίας δικτατορίας. Η συγγραφέας, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη χώρα, αλλά η οποία από πολύ νέα μετακόμισε στις ΗΠΑ, μας περιγράφει μ’ ένα αίσθημα γλυκόπικρης νοσταλγίας και χιούμορ, τα ευτράπελα που έζησε, άκουσε, έμαθε. Ο ένας της ήρωας μοιάζει πιο παράξενος από τον άλλο, η μια ηρωίδα πιο ιδιόρρυθμη απ’ την επόμενη. Από το χρονικό της παρελαύνουν το προεδρικό ζεύγος, με τη φανατική για παπούτσια πρώτη κυρία, γερουσιαστές, καθάρματα αστυνομικοί, αρσενικές και θηλυκές πόρνες, πρέσβεις, ναρκομανείς και βαποράκια, ένας γέρος-κάθαρμα, που θα έκανε τα πάντα για το χρήμα, καθώς και σταρ του κινηματογράφου στα όρια νευρικού κλονισμού.
Οι ήρωες που κόβουν βόλτες σ’ αυτές τις σελίδες περισσότερο συμπαθείς, παρά αντιπαθείς είναι, ακόμη και οι κακοί. Η συγγραφέας τους αντιμετωπίζει όλους μ’ ένα βλέμμα παιχνιδιάρικο, άμεσο και αποστασιοποιημένο την ίδια ώρα. Δε μοιάζει να παίρνει κανένα στα σοβαρά, ακόμη κι όταν περιγράφει νοσηρές καταστάσεις. Και οι δύο αφηγητές της, το πρεζάκι, αρσενική πόρνη και κλεφτρόνι Τζόι, και η μικρή αριστοκράτισσα, Ρίο, μοιάζουν βγαλμένοι από διαφορετικές ιστορίες, τόσο πολύ διαφέρει η ζωή του ενός με την άλλη.
Μέσω του χιούμορ, το οποίο πού και πού αγγίζει το σαρκασμό, μαθαίνουμε τα πάντα για μια κοινωνία, που στ’ αλήθεια δεν ξέρει που πατά και που πηγαίνει: εθνοκεντρική, φασιστική, κάθε τόσο φιλελεύθερη, αποφασιστικά ξενομανή και αμερικανοθρεμμένη, κλεισμένη στον εαυτό της, αλλά ανίκανη να σταματήσει να ρίχνει ματιές στον έξω κόσμο.
Στις ζωές των ηρώων, πλούσιων και φτωχών, σημαίνοντα ρόλο παίζουν οι κινηματογραφικοί αστέρες, τόσο του αμερικάνικου όσο και του εγχώριου κινηματογράφου. Τα γνωστά ονόματα κάνουν παρέλαση στις σελίδες, δίνοντας μορφή στα όνειρα όλων. Όλοι οι νέοι και όλες οι νέες, ακόμη και οι πιο ατάλαντοι, θέλουν να γίνουν κάποια μέρα όπως κάποιο απ’ τα ινδάλματά τους. Το μόνο που δεν ξέρουν ότι κάποια από αυτά είναι πολύ πιο δυστυχισμένα απ’ ό,τι αφήνουν να φανεί στη μεγάλη οθόνη – σκλάβοι πολυτελείας. Η συγγραφέας, με τον τρόπο της, μοιάζει να θέλει να μας πει ότι ο καθένας κουβαλά το σταυρό του. Απλά αυτός διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο: μπορεί να έχει τη μορφή ενός γάμου, της φήμης, ενός ανεκπλήρωτου έρωτα, του αμαρτωλού παρελθόντος, της αδυναμίας ν’ αλλάξουν ζωή και πάει λέγοντας. Και στο τέλος κανένας δεν μπορεί να ξεφύγει από το πεπρωμένο του και κανείς δεν μπορεί να το θέσει υπό έλεγχο. Το ένα πράγμα οδηγεί πάντα στο επόμενο, η κάθε πράξη έχει τις επιπτώσεις της, και στο τέλος της ημέρας κανείς δεν ορίζει τη ζωή του. Ή σχεδόν κανένας, αφού στο τέλος αυτής της ιδιόρρυθμης ιστορίας, το μοναδικό άτομο που καταφέρνει να φύγει, να τ’ αφήσει όλα πίσω του και ν’ αλλάξει οριστικά ζωή, είναι εκείνο ακριβώς που έμοιαζε σ’ ολόκληρη τη διάρκεια της αφήγησης σαν το πιο βολεμένο, το πιο εκκεντρικά συνηθισμένο.
Αν δεν ήταν γραμμένο με τον τρόπο που είναι γραμμένο, αυτό το βιβλίο θα ήταν καταθλιπτικό. Αλλά το εκρηκτικό χιούμορ της συγγραφέως και οι περιγραφές των ηρώων της, το μετατρέπουν σε πικρά απολαυστικό. Δεν είναι και τόσο εύκολο ανάγνωσμα, αλλά όταν φτάσει κάποιος και το αρχίσει, δύσκολα θα το αφήσει από τα χέρια του. Αν μη τι άλλο μας ταξιδεύει σε μια χώρα απόμακρη και μια εποχή αλλοτινή, σ’ ένα κόσμο γνωστό και ξένο, κι αυτό, όσο να ’ναι, του χαρίζει ακόμη περισσότερη γοητεία.

Wednesday, July 14, 2010

Dennis Lehane – Prayers for Rain


Αγορά από το Book Depository

Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο του Ντένις Λεχέιν που διαβάζω και μάλλον δε θα είναι το τελευταίο. Θεωρείται ένας από τους καλύτερους συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας στις ΗΠΑ και, αν κρίνω από το δείγμα που έχω στα χέρια μου, όχι άδικα.
Ο Λεχέιν γράφει hard-boiled αστυνομικά μυθιστορήματα, όπως τα αποκαλούν οι αμερικανοί, στο στιλ του Ντάσιελ Χάμετ. Βασικός πρωταγωνιστής σ’ αυτό το βιβλίο είναι ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Πάτρικ Κένζι, που κινείται πάντα στα όρια του νόμου, ή λίγο πέρα απ’ αυτά, προσπαθώντας να λύσει τα δύσκολα προβλήματα των πελατών του. Μια τέτοια πελάτισσα είναι και η Κάρεν Νίκολς, η οποία του αναθέτει να «βάλει στη θέση του» ένα συγκεκριμένο και σεσημασμένο κάθαρμα που την ακολουθεί παντού, της στέλνει μηνύματα και της κάνει σεξουαλικές προτάσεις. Εύκολη υπόθεση για τον Κένζι, που με τον συνεργάτη του Μπούμπα, ένα ύποπτο άτομο με διασυνδέσεις παντού στον υπόκοσμο και σχέσεις με τον IRA, δίνουν στο δράστη ένα καλό μάθημα. Περνάει λίγος καιρός και όλα μοιάζουν να πηγαίνουν μια χαρά, μέχρι που η Νίκολς προσπαθεί να επικοινωνήσει με τον Κένζι ξανά. Ο τελευταίος όμως δεν απαντά στην κλήση της, κάτι που αποδεικνύεται ολέθριο λάθος, αφού έξι μήνες μετά η κοπέλα θα πηδήξει γυμνή από την οροφή μιας πολυκατοικίας στη Βοστώνη. Ο Κένζι, νιώθοντας κατά κάποιο τρόπο ένοχος γι’ αυτό που συνέβηκε, προσπαθεί να μάθει ό,τι μπορεί για την υπόθεση. Όπως θα ανακαλύψει η σεμνή εκείνη γυναίκα που γνώρισε τότε, μεταμορφώθηκε ξαφνικά σε μια παρία: έκανε χρήση ναρκωτικών, έπασχε από κατάθλιψη και το είχε ρίξει στην πορνεία. Τι ήταν όμως εκείνο που την οδήγησε μέχρι εκεί; Όσο περισσότερο ψάχνει την υπόθεση, τόσο πιο περίπλοκα γίνονται τα πράγματα. Στο τέλος όμως ανακαλύπτει μια σκληρή αλήθεια, την οποία θα ήταν καλύτερα να αγνοούσε: πίσω απ’ όλ’ αυτά και άλλα πολλά κρύβεται ένας αδίστακτος άντρας, που είναι μάστορας στα παιχνίδια του μυαλού και όχι μόνο. Του αρέσει να περικυκλώνει τα θύματά του, να τα βασανίζει σιγά-σιγά και σαδιστικά, και να τους στερεί κάθε θέληση για ζωή. Ο Κένζι, τώρα πρέπει να επιστρατεύσει όλες τις δυνάμεις του, ακόμη και τις ύποπτες διασυνδέσεις του Μπούμπα, καθώς και μια πρώην συνέταιρο και ερωμένη, ώστε να πληρώσει τον εγκληματία με το ίδιο νόμισμα. Η μάχη άνιση. Ο εχθρός μοιάζει να είναι πάντα ένα βήμα πιο μπροστά, αλλά ο Κένζι δεν τα παρατά. Είτε θα αντιστραφούν οι ρόλοι, είτε θα επέλθει μία ακόμη καταστροφή. Τρίτη επιλογή δεν υπάρχει.
Ο Λεχέιν έχει γράψει ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα του είδους, που διαβάζεται γρήγορα, αλλά όχι και τόσο ευχάριστα. Ο κόσμος που περιγράφει δεν είναι ένας από εκείνους όπου πάντα κερδίζουν οι καλοί, ή και που αν το κάνουν, οι νίκες τους δεν είναι ολοκληρωτικές. Τα κορμιά τους χαράζουν οι πληγές, τις ψυχές τους οι αγωνίες και οι ενοχές. Μερικές φορές εδώ μέσα δυσκολεύεται να ξεχωρίσει κανείς ποιος είναι ο καλός και ποιος ο κακός. Βασικά η λέξη που τα λέει όλα είναι το: απόλυτο. Απόλυτο κακό, υπάρχει. Απόλυτο καλό, όχι.
Σίγουρα θα ασχοληθώ ξανά, κάποια στιγμή στο μέλλον, μ’ αυτό το συγγραφέα, που ας μην ξεχνάμε, ανάμεσα στα έργα του είναι και το πασίγνωστο, λόγω της κινηματογραφικής του μεταφοράς, Mystic River.