Wednesday, July 21, 2010

Jessica Hagedorn – Dogeaters

 
Αγορά από το Book Depository

Αυτό το βιβλίο είναι σαν ένα κολάζ. Ένα τεράστιο κολάζ χαρακτήρων, που αναλαμβάνουν να μας μιλήσουν, ο καθένας με το δικό του τρόπο κι από τη δική του οπτική γωνία, για όλα αυτά που συνέβαιναν στις Φιλιππίνες την εποχή της τελευταίας δικτατορίας. Η συγγραφέας, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη χώρα, αλλά η οποία από πολύ νέα μετακόμισε στις ΗΠΑ, μας περιγράφει μ’ ένα αίσθημα γλυκόπικρης νοσταλγίας και χιούμορ, τα ευτράπελα που έζησε, άκουσε, έμαθε. Ο ένας της ήρωας μοιάζει πιο παράξενος από τον άλλο, η μια ηρωίδα πιο ιδιόρρυθμη απ’ την επόμενη. Από το χρονικό της παρελαύνουν το προεδρικό ζεύγος, με τη φανατική για παπούτσια πρώτη κυρία, γερουσιαστές, καθάρματα αστυνομικοί, αρσενικές και θηλυκές πόρνες, πρέσβεις, ναρκομανείς και βαποράκια, ένας γέρος-κάθαρμα, που θα έκανε τα πάντα για το χρήμα, καθώς και σταρ του κινηματογράφου στα όρια νευρικού κλονισμού.
Οι ήρωες που κόβουν βόλτες σ’ αυτές τις σελίδες περισσότερο συμπαθείς, παρά αντιπαθείς είναι, ακόμη και οι κακοί. Η συγγραφέας τους αντιμετωπίζει όλους μ’ ένα βλέμμα παιχνιδιάρικο, άμεσο και αποστασιοποιημένο την ίδια ώρα. Δε μοιάζει να παίρνει κανένα στα σοβαρά, ακόμη κι όταν περιγράφει νοσηρές καταστάσεις. Και οι δύο αφηγητές της, το πρεζάκι, αρσενική πόρνη και κλεφτρόνι Τζόι, και η μικρή αριστοκράτισσα, Ρίο, μοιάζουν βγαλμένοι από διαφορετικές ιστορίες, τόσο πολύ διαφέρει η ζωή του ενός με την άλλη.
Μέσω του χιούμορ, το οποίο πού και πού αγγίζει το σαρκασμό, μαθαίνουμε τα πάντα για μια κοινωνία, που στ’ αλήθεια δεν ξέρει που πατά και που πηγαίνει: εθνοκεντρική, φασιστική, κάθε τόσο φιλελεύθερη, αποφασιστικά ξενομανή και αμερικανοθρεμμένη, κλεισμένη στον εαυτό της, αλλά ανίκανη να σταματήσει να ρίχνει ματιές στον έξω κόσμο.
Στις ζωές των ηρώων, πλούσιων και φτωχών, σημαίνοντα ρόλο παίζουν οι κινηματογραφικοί αστέρες, τόσο του αμερικάνικου όσο και του εγχώριου κινηματογράφου. Τα γνωστά ονόματα κάνουν παρέλαση στις σελίδες, δίνοντας μορφή στα όνειρα όλων. Όλοι οι νέοι και όλες οι νέες, ακόμη και οι πιο ατάλαντοι, θέλουν να γίνουν κάποια μέρα όπως κάποιο απ’ τα ινδάλματά τους. Το μόνο που δεν ξέρουν ότι κάποια από αυτά είναι πολύ πιο δυστυχισμένα απ’ ό,τι αφήνουν να φανεί στη μεγάλη οθόνη – σκλάβοι πολυτελείας. Η συγγραφέας, με τον τρόπο της, μοιάζει να θέλει να μας πει ότι ο καθένας κουβαλά το σταυρό του. Απλά αυτός διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο: μπορεί να έχει τη μορφή ενός γάμου, της φήμης, ενός ανεκπλήρωτου έρωτα, του αμαρτωλού παρελθόντος, της αδυναμίας ν’ αλλάξουν ζωή και πάει λέγοντας. Και στο τέλος κανένας δεν μπορεί να ξεφύγει από το πεπρωμένο του και κανείς δεν μπορεί να το θέσει υπό έλεγχο. Το ένα πράγμα οδηγεί πάντα στο επόμενο, η κάθε πράξη έχει τις επιπτώσεις της, και στο τέλος της ημέρας κανείς δεν ορίζει τη ζωή του. Ή σχεδόν κανένας, αφού στο τέλος αυτής της ιδιόρρυθμης ιστορίας, το μοναδικό άτομο που καταφέρνει να φύγει, να τ’ αφήσει όλα πίσω του και ν’ αλλάξει οριστικά ζωή, είναι εκείνο ακριβώς που έμοιαζε σ’ ολόκληρη τη διάρκεια της αφήγησης σαν το πιο βολεμένο, το πιο εκκεντρικά συνηθισμένο.
Αν δεν ήταν γραμμένο με τον τρόπο που είναι γραμμένο, αυτό το βιβλίο θα ήταν καταθλιπτικό. Αλλά το εκρηκτικό χιούμορ της συγγραφέως και οι περιγραφές των ηρώων της, το μετατρέπουν σε πικρά απολαυστικό. Δεν είναι και τόσο εύκολο ανάγνωσμα, αλλά όταν φτάσει κάποιος και το αρχίσει, δύσκολα θα το αφήσει από τα χέρια του. Αν μη τι άλλο μας ταξιδεύει σε μια χώρα απόμακρη και μια εποχή αλλοτινή, σ’ ένα κόσμο γνωστό και ξένο, κι αυτό, όσο να ’ναι, του χαρίζει ακόμη περισσότερη γοητεία.

No comments: