Sunday, December 28, 2008

ΧΙΝΕΡ ΣΑΛΕΜ: Το ντουφέκι του πατέρα μου


«Με λένε Αζάντ Σερό Σελίμ. Είμαι εγγονός του Σελίμ Μαλέι. Ο παππούς μου είχε πολύ χιούμορ. Έλεγε πως είχε γεννηθεί Κούρδος, σε μια ελεύθερη γη. Ύστερα ήρθαν οι Οθωμανοί και είπαν στον παππού μου: είσαι Οθωμανός, και έγινε Οθωμανός. Μετά την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έγινε Τούρκος…».
Το πιο πάνω απόσπασμα, που φιλοξενείται και στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, ίσως να περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο το τι σημαίνει να είσαι Κούρδος. Το τι σημαίνει να ανήκεις σ' ένα κατατρεγμένο λαό, που για αιώνες μιλάει και ακούει για πατρίδα αλλά πατρίδα δε βλέπει, σ' ένα λαό συνώνυμο με την προσφυγιά, σ' ένα λαό εξαπατημένο απ' τους μεγάλους ηγέτες και ανήμπορο ν' αγωνιστεί αποτελεσματικά για το δικαίωμα του και μόνο να υπάρχει.
Ο Χινέρ Σαλέμ μας μιλά για μια ακόμη από τις μαύρες σελίδες του βίου και της πολιτείας του αξιοθαύμαστου κυρίου Σαντάμ Χουσέιν. Με απλά λόγια μας περιγράφει εικόνες φρίκης, μας αφηγείται γεγονότα ενοχλητικά, μας δείχνει το θάνατο που παραμονεύει σε κάθε γωνιά του δρόμου. Τα όσα αναφέρει σ' αυτό το βιωματικό βιβλίο καλό θα ήταν να μελετηθούν σε βάθος από όλους όσοι κάποτε υποστήριζαν το καθεστώς Σαντάμ, να τους προβληματίσει, να τους βγάλει από τη μεγάλη τους πλάνη.
Ο δρόμος, η ζωή, ο χρόνος, όλα είναι πόνος για τους Κούρδους. Παρ' όλα αυτά βρίσκουν το κουράγιο και συνεχίζουν. Κάνουν όνειρα για μια καλύτερη ζωή. Ζωγραφίζουν το χάρτη της πατρίδας τους στο χώμα, και τολμούν ακόμη και χαμογελούν.
Δεν είναι λίγο αυτό που καταφέρνει με τη γραφίδα του ο Χινέρ. Καταφέρνει να μας μιλήσει με πικρό χιούμορ για της φυλής του το μεγάλο αχ. Για τις παραδόσεις, τις τόσο αναχρονιστικές, αλλά και τόσο ζωντανές. Για την ανάγκη του κάθε ανθρώπου να αισθάνεται χρήσιμος και σημαντικός, κι ας μην είναι παρά ένα μικρό κι αδύναμο πιόνι στη σκακιέρα του κόσμου τούτου.
Το «Ντουφέκι του πατέρα μου», παρ' ότι ντοκουμέντο θα μπορούσε να διαβαστεί και σα μια αλληγορία: για το άνοιγμα των φτερών προς την ελευθερία, για τις απότομές πτώσεις. Είναι ένα γλυκόπικρο κείμενο, που πρέπει να διαβαστεί, γιατί - αν μη τι άλλο - μπορεί και μας ανοίγει τα μάτια. Τα μάτια που κρατούσαμε ερμητικά κλειστά σε καθετί που ξέφευγε απ' τα ετσιθελικά πιστεύω και τις ιδεοληψίες μας.
Η μετάφραση της Έφης Κορομηλά, πολύ καλή. Παραδίδει στον έλληνα αναγνώστη την αμεσότητα, το χιούμορ και την απλότητα του πρωτότυπου κειμένου, χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα.

No comments: