ΟΜΗΡΟΣ ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ: Γιατί, Αλλάχ;

Το «Γιατί, Αλλάχ;» είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία του Όμηρου Αβραμίδη, και, σ’ ό,τι αφορά το θέμα του, το πιο τολμηρό. Τολμηρό, γιατί; Επειδή η ιστορία του μυθιστορήματος αυτού περιστρέφεται γύρω από τον έρωτα ενός τουρκοκυπρίου και μίας ελληνοκύπριας. Τι το τολμηρό σ’ αυτό, θα μου πείτε. Απλά, επισημαίνω ότι μέχρι και πριν λίγους μήνες το να καταπιαστεί κάποιος μ’ ένα τέτοιο θέμα εθεωρείτο αδιανόητο. Ο έρωτας ανάμεσα σε μέλη των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο τελούσε, και μάλλον τελεί, υπό απαγόρευση. Κι ο Όμηρος Αβραμίδης είναι κύπριος. Και ξέρει ιστορία. Αυτό που απομένει να δούμε είναι το πως θα αντιμετωπίσουν οι κύπριοι αναγνώστες ετούτο το καλογραμμένο και σπαρακτικό σε πολλά σημεία βιβλίο.
Ο Χασάν και η Ελένη, μεγάλωσαν μαζί, στην ίδια γειτονιά, ο ένας μέσα στο σπίτι του άλλου. Τότε, δεκαετίες πριν, ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι ζούσαν μαζί αρμονικά, δίπλα ο ένας στον άλλο. (Διαβάζουμε στο δεύτερο κεφάλαιο: «Χριστός και Παναγία», είπε η Τουρκάλα. «Μπορείς να μου πεις γιατί φωνάζεις το Χριστό και την Παναγία και δε φωνάζεις το δικό σου Θεό, τον Αλλάχ;», την πείραξε η φίλη της. «Τώρα μιλάμε ελληνικά» της είπε. «Ο Αλλάχ δεν ξέρει ελληνικά!») Όχι πως δεν υπήρχαν προβλήματα. Προβλήματα υπήρχαν, αλλά όχι αρκετά μεγάλα για να διαταράξουν τις καλές σχέσεις. Κι όμως μια φωτιά αμοιβαίου φόβου και καχυποψίας σιγόκαιγε, ανάμεσα στα μέλη των δύο κοινοτήτων. Μια φωτιά που δε θα αργούσε να δυναμώσει, και να αρχίσει σιγά σιγά να κατακαίει τους δεσμούς φιλίας που ένωναν τους πιστούς του Θεού και του Αλλάχ.
Το τι ακολούθησε είναι γνωστό: Δικοινοτικές ταραχές, φονικά, δημιουργία τουρκοκυπριακών καντονιών και τελικά, η εισβολή που ήρθε να βάλει την ταφόπλακα στα κοινά πάθη. Ή μήπως όχι;
Ο Όμηρος Αβραμίδης μας δίνει μια δραματική ερωτική ιστορία μέσα σ’ ένα ιστορικό φόντο. Αναπαριστά με ζωντανό, γλαφυρό τρόπο τα γεγονότα που σημάδεψαν τη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου, αλλά μιλά και για τον έρωτα που δεν κοίτα φυλές, χρώματα, προκαταλήψεις, για τον έρωτα γιατρικό, αλλά και για τον έρωτα καταδίκη.
Η Ελένη και ο Χασάν είναι δύο τραγικές φιγούρες. Δυο νέοι που αγαπήθηκαν, αλλά δεν μπορούν να είναι μαζί. Δυο νέοι που χτυπήθηκαν σκληρά από τη μοίρα, και που όσο κι αν περνούν τα χρόνια δεν μπορούν να ανασάνουν ελεύθερα, να αφήσουν να σχηματιστεί στα χείλια τους ένα χαμόγελο που δε θα μείνει μισό.
Το «Γιατί, Αλλάχ;» είναι ένα βιβλίο με πολλές κορυφώσεις που καταφέρνει και κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη ως την τελευταία σελίδα. Η γραφή του, κινηματογραφική, καταφέρνει και μας ταξιδεύει αβίαστα στο χρόνο μιλώντας μας για πράγματα που δε ζήσαμε, περιγράφοντάς μας γεγονότα που δε θα θέλαμε να είχαν συμβεί. Κάπου μας θυμίζει το άλλο κορυφαίο μυθιστόρημα του συγγραφέα, την «Κίτρινη Σημαία», που καταπιάνεται με τον αγώνα της ΕΟΚΑ κατά των άγγλων.
Οι φίλοι του Όμηρου Αβραμίδη θα βρουν και σε τούτο το βιβλίο όλα εκείνα τα στοιχεία που τον έκαναν αγαπητό σε χιλιάδες αναγνώστες, αλλά και κάτι παραπάνω: μια ιστορία που καίει και αιμορραγεί. Μια ιστορία όπου το καλό και το κακό δίνουν τη μάχη τους, αλλά κανένα απ’ τα δυο δε βγαίνει απόλυτα κερδισμένο, ή μήπως βγαίνει;
Κλείνοντας αυτό το σημείωμα δε θα μπορούσαμε να μην κάνουμε μία αναφορά στον πλέον συμπαθή ήρωα του βιβλίου, πλην των δύο νέων, κάποιον που στάθηκε στο ύψος του σαν άνθρωπος: τον Παπαχαράλαμπο. Ένα Παπά που βάζει πάνω απ’ όλα την αγάπη και την καλή καρδιά. Κάποιον που τολμά εκεί που οι άλλοι διστάζουν, που διδάσκει αγάπη ενώ όλοι τρέφονται με το μίσος. Ίσως ένας από τους πιο δυνατούς χαρακτήρες που έπλασε ποτέ η φαντασία (;) και η γραφίδα του συγγραφέα.
Από τις εκδόσεις Ωκεανίδα