Λιλή Ζωγράφου - Η γυναίκα που χάθηκε καβάλα στ' άλογο

Για τη λευτεριά, το φόβο, τη γυναίκα και τη λύτρωση μας μιλά σ’ αυτή τη νουβέλα η καλή συγγραφέας.

Είναι η ιστορία μιας γυναίκας που πάει σ’ ένα μέρος στη μέση, φαινομενικά, του πουθενά και αναστατώνει τους πάντες με την παρουσία της. Μια γυναίκα που αγνοεί επιδεικτικά τα ήθη της κλειστής κοινωνίας και τολμά να κάνει τα ανείπωτα, πράγμα που προκαλεί τους κρυόκωλους άντρες της περιοχής, ενώ οι γυναίκες την περιφρονούν αλλά και τη ζηλεύουν.

Πολλά χουνέρια έχει η ξένη, και τώρα τελευταία βάλθηκε να τους τρελάνει εντελώς, αφού πήγε κι αγόρασε μια φοράδα που κανείς δεν μπορεί να της φορέσει γκέμια πόσο μάλλον να την καβαλικέψει. “Θα φάει τα μούτρα της” ψιθυρίζουν χαιρέκακα, και έχουν δίκιο. Δε σηκώνει από γκέμια και καβαλάρηδες η φοράδα αυτή. Ακόμη κι όταν τη δέχεται στη ράχη της, μετά δίνει μια και τη γκρεμίζει, ενώ όταν είναι δεμένη κλωτσά με τόση δύναμη τα πάντα γύρω της που μπορεί και να γκρεμίσει το σπίτι. Αλλά, παρόλα τα προβλήματα που της προκαλεί, η ξένη αγαπά τη φοράδα γιατί για κείνην συμβολίζει το ιδανικό: δε δέχεται κανένα αφέντη, είναι λεύτερη!

Η Λιλή Ζωγράφου, μέσω της ηρωίδας της, παίζει και πάλι μπουνιές με την κοινωνία. “Εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω…” λέει σ’ ένα ποίημά της η Γαλάτεια Καζαντζάκη, “…μα δε σου μοιάζω” φαίνεται να λέει η Ζ., που φτιάχνει και εδώ ένα ισχυρό γυναικείο χαρακτήρα, ένα χαρακτήρα που σφυρηλατήθηκε στ’ αμόνι του πόνου, που θήτεψε επί μακρόν στη δυστυχία. Μια γυναίκα που έχασε το παιδί της με το που γεννήθηκε, που ένιωσε βαθιά μέσα της την αδικία και που φώναξε με οργή στον ουρανό: “Που είσαι Θεέ; Φτωχέ μου πλαστογράφε και συ! Ποιος θα ’ταν ικανός να φτιάχνει τέτοια αριστουργήματα, δες τούτο το παιδάκι! Κι ύστερα να τ’ αφήνει να πεθαίνουν! Από ποιον να κλέβεις άραγε τη δημιουργία;”

Αλλά, το χαμένο παιδί δεν ήταν το μοναδικό καρφί στο φέρετρο της ύπαρξής της. Είχε μεγαλώσει σ’ ένα κλειστό σπίτι όπου κανείς δε νοιαζόταν για τον άλλο, κι “αυτό που δεν μπορούσε να καταλάβει είναι γιατί οι άνθρωποι ζουν μαζί όταν δεν αγαπιούνται”, και έζησε μέσα στο φόβο, αλλά “ο φόβος είναι σκλαβιά. Δεν συγχωρούσε την ανικανότητά της να λευτερωθεί από το φόβο της για τον μπαμπά”.

Και νάτην τώρα εδώ, αντιμέτωπη με τούτη τη φοβερή φοράδα, που τη φοβάται και τη λατρεύει, και τη ζηλεύει. Θα καταφέρει να της δώσει να καταλάβει ότι δε θέλει να την υποτάξει, αλλά να τη νιώσει; πως δε θέλει να της βάλει γκέμια, αλλά να ζήσει μαζί της ελεύθερη; Δύσκολος ο δρόμος, ανηφορικός, αλλά είναι αυτός που οδηγεί ψηλά!