Thursday, January 1, 2009

Σώτη Τριανταφύλλου - Το εργοστάσιο των μολυβιών


Χωρίς υπερβολή, το “Εργοστάσιο των μολυβιών” είναι το καλύτερο ελληνικό μυθιστόρημα που διαβάσαμε φέτος. Ένα εκπληκτικό αφήγημα που με αφετηρία την ιστορία μιας οικογένειας αναλαμβάνει να μας “ξεναγήσει” στα μεγάλα γεγονότα του τέλους του 19ου αιώνα και των πρώτων δεκαετιών του 20ου.

Η Σώτη Τριανταφύλλου, που πάντα ξεχώριζε από τους ομοτέχνους της για τον τρόπο που έγραφε, μας παρουσιάζει εδώ την πιο άρτια και ώριμη δουλειά της καταφέρνοντας με ένα κατά τα άλλα μη εμπορικό μυθιστόρημα, να κατακτήσει τόσο το κοινό όσο και τους κριτικούς.

Όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο το “Εργοστάσιο των μολυβιών” είναι ένα μυθιστόρημα για την επανάσταση και τους επαναστάτες, αλλά, οπωσδήποτε δεν είναι μόνο αυτό. Είναι και ένα οδοιπορικό στην Αίγυπτο, το Τσιμπουτί, την Ελλάδα, τη Γερμανία, την Ελβετία. Αλλά και ένα βιβλίο για τον κομμουνισμό, το φασισμό, το χριστιανισμό, το ρατσισμό και τους διάφορους άλλους -ισμούς. Ακόμη μας μιλά για τα μεγάλα ανθρώπινα πάθη, τα λάθη, τα όνειρα, τις απογοητεύσεις. Είναι όμως και ένα ιστορικό βιβλίο. Κι όλα αυτά μέσα σε 400 σελίδες! Μιλάμε για λογοτεχνία υψηλών προδιαγραφών…

Ολόκληρο το κείμενο διατρέχει μια επαναστατική διάθεση: όλοι θέλουν να κάνουν τις μικρές ή μεγάλες επαναστάσεις τους, αλλά λίγοι το τολμούν. Άλλοι αφήνονται να καούν από τη φλόγα τους, κι άλλοι αράζουν στα καλά και συμφέροντα στα οποία έχουν συνηθίσει.

Η συγγραφέας μέσα από τους ήρωές της και τις σκέψεις τους φαίνεται να θέλει να ρίξει μια δεύτερη ματιά στην ιστορία, να ανακαλύψει τι πήγε στραβά και τα όνειρα έμειναν όνειρα, και οι επαναστάτες έγιναν καθεστώς. Μέσα από τις σελίδες της παρελαύνουν ο Λένιν, ο Στάλιν, ο Τρότσκι και η Ρόζα Λούξεμπουργκ, ο Μαγιακόφσκι, ο Ρεμπώ και άλλοι πολλοί. Ποιητική αδεία φτιάχνει μια δική της ιστορία που ίσως να είναι πιο σωστή από εκείνη που μας δίδαξαν, αλλά και ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα από εκείνα που λίγοι θα τολμούσαν να γράψουν. Και μας ταξιδεύει, και μας παρασύρει, και μας ενθουσιάζει, και μας εκπλήσσει…

Όσο βγαίνουν τέτοια βιβλία μπορούμε να ατενίζουμε το μέλλον της ελληνικής λογοτεχνίας με αισιοδοξία.

No comments: