Tuesday, February 21, 2012

Gianni Rodari – Lamberto, Lamberto, Lamberto


Το Lamberto, Lamberto, Lamberto ένα από εκείνα τα βιβλία που όσα χρόνια κι αν περάσουν θα εξακολουθήσουν να διαβάζονται από το αναγνωστικό κοινό με την ίδια ευχαρίστηση. Κι αυτό επειδή είναι καλογραμμένο. Κι αυτό επειδή το θέμα του είναι διαχρονικό και πιασάρικο. Κι αυτό επειδή είναι γραμμένο από ένα ιταλό συγγραφέα που ξέρει πολύ καλά τι κάνει. Ή μάλλον τι έκανε, αφού πρωτοκυκλοφόρησε τη δεκαετία του εβδομήντα. Η ανά χείρας έκδοση βγήκε στις ΗΠΑ προς τα τέλη του περασμένου χρόνου.
     Εδώ έχουμε την ιστορία του βαρόνου Λαμπέρτο. Ο βαρόνος, στα 93 του χρόνια, είναι πολύ πολύ πλούσιος και το ίδιο άρρωστος. Είναι ιδιοκτήτης 24 τραπεζών και διαθέτει 24 ασθένειες. Εδώ και χρόνια ζει απομονωμένος, έχοντας σαν μοναδική του συντροφιά τον πιστό του μπάτλερ, Ανσέλμο, στην έπαυλή του στο νησάκι του Σαν Τζούλιο, που βρίσκεται στο κέντρο της λίμνης Όρτα στον ιταλικό βορρά.
     Ο βαρόνος, παρά τα χρονάκια του, μπορεί ακόμη και ταξιδεύει, έτσι με το που πιάνει το κρύο στην πατρίδα του καταφεύγει στην Αίγυπτο, σε ένα από τα πολλά σπίτια που διαθέτει στο εξωτερικό. Εκεί ζεσταίνεται λίγο το γέρικό του κοκαλάκι. Το μόνο που αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά. Κι αυτό επειδή προτού καλά καλά πατήσει το πόδι του στις όχθες του Νείλου, θ’ αποφασίσει μετά την τυχαία συνάντησή του μ’ ένα σοφό φακίρη, να επιστρέψει εσπευσμένα στη βάση του. Φτάνοντας εκεί κι ακολουθώντας πιστά τη συμβουλή του τελευταίου θα προσλάβει έξη άτομα, τρεις άντρες και τρεις γυναίκες, που θα έχουν αποκλειστικά και μόνο μία δουλειά: να προφέρουν το όνομά του. Τους εγκαθιστά λοιπόν στη σοφίτα, όπου τους παρέχει την κάθε ευκολία: φαγητό, ποτό, κάποιες ανέσεις, κι εκείνοι πιάνουν αμέσως δουλειά. Λαμπέρτο, Λαμπέρτο, Λαμπέρτο, λένε όλη μέρα κι όλη νύχτα, κρατώντας βάρδιες, κι αυτός τους ακούει όποτε θέλει κι απ’ όπου κι αν βρίσκεται, αφού έχει εγκαταστήσει μεγάφωνα σε όλο το σπίτι. Τους έξη τους τρώει η περιέργεια για το ρόλο που τους έχει ανατεθεί, αλλά τελικά νιώθουν ότι δεν τους πέφτει λόγος. Τα λεφτά είναι καλά, η δουλειά δεν είναι κουραστική και περνάνε μια χαρά. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;
     Ο Ανσέλμο, που σύμφωνα με το αφεντικό του είναι «ένας λόγιος της ανθρώπινης κατάστασης», αρχίζει να παρατηρεί σιγά σιγά κάποιες αλλαγές στην εμφάνιση του βαρόνου. Τα μαλλιά του φυτρώνουν ξανά, οι ρυτίδες η μια μετά την άλλη εξαφανίζονται. Προτού περάσει και πολύς καιρός ο άντρας ξανανιώνει. Ωστόσο κάποιος τον θέλει νεκρό – το συντομότερο δυνατόν. Κι αυτός δεν είναι άλλος από το μοναδικό του ανιψιό και κληρονόμο Οττάβιο, που έχει δημιουργήσει χρέη και δεν μπορεί πια να χαρεί τη ζωή του. Όταν καταφθάνει λοιπόν εκεί και βλέπει τον θείο του ξανανιωμένο, τα χάνει. Σύντομα όμως αποφασίζει να πάρει τα πράγματα στα χέρια του. Αφού ο γέρος δεν λέει να τα τινάξει θα τον βοηθήσει αυτός. Το μόνο που δεν θα προλάβει να πραγματοποιήσει τα σχέδιά του, αφού σύντομα θα καταλάβει το νησί η συμμορία των 24-Λ, που θα πιάσει το βαρόνο όμηρο προκαλώντας, έκρηξη του τουρισμού στην απέναντι όχθη. Τα γεγονότα που ακολουθούν μοιάζουν λίγο πολύ με ριάλιτι σώου και προκαλούν πολλά χαμόγελα στο σύγχρονο αναγνώστη, καθώς θέλοντας και μη αυτά που βλέπει να διαδραματίζονται στις σελίδες του θυμίζουν το σήμερα. Η μια ξεκαρδιστική κατάσταση διαδέχεται την άλλη, οι ανατροπές δίνουν και παίρνουν και το χιούμορ και η ειρωνεία χτυπούν τα ρέστα τους. Ο συγγραφέας πιάνοντας ένα θέμα που ανέκαθεν απασχολούσε την ανθρωπότητα, την αναζήτηση δηλαδή της αιώνιας νιότης, φτιάχνει μια φάρσα, που ωστόσο κρύβει μέσα της και κάποια μηνύματα: για την απληστία, για τα όνειρα που δεν γίνονται πραγματικότητα, για τις λάθος ζωές που συνήθως ζούμε.
     Όσο για το τέλος, αυτό το αφήνει ανοικτό. Όπως λέει, εναπόκειται στον καθένα από εμάς το πώς θα τελειώσει αυτή η ιστορία. Απλά απολαυστικό.

No comments: