Friday, March 16, 2012

Riikka Pulkkinen – True

Κάποιος φίλος στο Goodreads με ρώτησε αν το True ανήκει κατά τη γνώμη μου στην κατηγορία της λεγόμενης γυναικείας λογοτεχνίας (chic-lit). Του απάντησα με σιγουριά: όχι! Αλλά και αν ανήκε στη συγκεκριμένη κατηγορία τι μ’ αυτό; Οι ταμπέλες είναι που μας κατατρέχουν όλους μια ζωή. Αν σταματούσαμε για μια στιγμή, αν κάναμε ένα διάλειμμα για να δούμε τα πράγματα από μια διαφορετική οπτική γωνία, ίσως τότε ν’ ανοίγονταν μπροστά στα μάτια μας νέοι ορίζοντες.
     Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους σ’ αυτό το καλογραμμένο και βαθιά ανθρώπινο μυθιστόρημα, τους κρατούν γυναίκες. Αλλά το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στα έργα κάποιων αναγνωρισμένων ανδρών συγγραφέων: Του Σεμπάστιαν Μπάρι, του Ριού Μουρακάμι, του Κολμ Τοΐμπιν, αλλά κανείς δεν τους κατηγορεί ότι γράφουν γυναικεία λογοτεχνία. Όπως και νάχει, λέγαμε ότι εδώ οι γυναίκες έχουν τον πρώτο λόγο. Και δικαίως. Αφού η ιστορία που αναλαμβάνει να μας πει η συγγραφέας είναι μια ιστορία που περιστρέφεται γύρω από τη ζωή μιας γυναίκας που αργοπεθαίνει σ’ ένα νοσοκομείο στο Ελσίνκι. Η Έλσα είναι εβδομήντα χρονών και από αυτά τα πενήντα τα ξόδεψε παντρεμένη με τον Μάρτι, που βρίσκεται δίπλα της στο κρεβάτι του πόνου. Οι δυο τους πέρασαν πολλές περιπέτειες μαζί και χώρια. Έχουν μια κόρη, την Ελεονόρα, που είναι γιατρός και δύο εγγονές, τις Μαρία και Άννα. Η Έλσα υπήρξε, στην εποχή της, μια πρωτοπόρος στην επιστήμη της ψυχολογίας, ενώ ο Μάρτι από πάντα ήταν ζωγράφος. Καθώς η ζωή της πρώτης φτάνει στο τέλος της αρχίζουν να βγαίνουν σιγά σιγά στην επιφάνεια κάποια γεγονότα από το παρελθόν – γεγονότα που ίσως να ήταν καλύτερα αν έμεναν καταχωνιασμένα στα σκοτεινά σεντούκια της ιστορίας. Τα γεγονότα αυτά όμως ήταν ακριβώς εκείνα που καθόρισαν τις ζωές κάποιων από τους ήρωές μας.
     «Οι σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους μοιάζουν με πυκνά δάση», διαβάζουμε κάπου. Λοιπόν, όσο κι αν προσπαθούσε κανείς, δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερο τρόπο για να περιγράψει τη σχέση ανάμεσα στην Έλσα και τον Μάρτι. Οι δυο τους κρύβουν ένα και μόνο, αλλά πολύ σημαντικό μυστικό, καταχωνιασμένο θα έλεγε κανείς σε μια κρύπτη, σ’ ένα δάσος. Ένα μυστικό που χάρη στην επιμονή της Άννας θα βγει στο φως. Της Άννας που αρέσκεται να χώνει τη μύτη της παντού, που ενδιαφέρεται για όλους και για όλα, και στην οποία αρέσει να πηγαίνει βόλτες με τον παππού της με το τραμ, και να φτιάχνει μαζί του τις ιστορίες των άλλων ανθρώπων. «Οφείλεις να λαμβάνεις υπόψη σου όλα τα στρώματα της πραγματικότητας. Τις σκιές, τη θλίψη, τη σοβαρότητα, και την ευτυχία μαζί. Και μην ξεχνάς τη σκληρότητα, την κωμωδία και τις κοινοτοπίες», της λέει αυτός.
     Εδώ έχουμε μια ιστορία αγάπης, που φλερτάρει ξανά και ξανά με της ζωής τις μεγάλες αλήθειες: «Η αγάπη είναι ο μοναδικός τρόπος για να φτιάξει κανείς ένα κόσμο αληθινό», αλλά «Η πραγματικότητα μπορεί να περιμένει καθώς θα υφαίνουμε όνειρα φτιαγμένα απ’ του καθενός από εμάς τα υλικά», ακόμη και αν «Η αγάπη αρχίζει κατά τύχη».
     Η συγγραφέας φτιάχνει ένα ασυνήθιστο μύθο με πρωταγωνιστές κάποιους ασυνήθιστους, αλλά και συνηθισμένους ανθρώπους: ανθρώπους σκληρούς, αλλά και γενναιόδωρους, δυνατούς αλλά και νικημένους, ανθρώπους που προσπαθούν απεγνωσμένα να βρουν μια διέξοδο απ’ τα οδυνηρά αδιέξοδα που έριξε στο δρόμο τους η ζωή. Ποιος είναι ο δυνατός και ποιος ο αδύνατος κρίκος δεν έχει σημασία. Ποιος ζει και ποιος πεθαίνει, ούτε κι αυτό μετρά. Αυτό που μετρά είναι το να αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτό που οφείλει να κάνει είναι να χαράζει τη δικιά του πορεία στη ζωή, ή όπως λέει, και η αφανής μα κυρίαρχη ηρωίδα, «να δημιουργεί τον εαυτό του ο ίδιος».
     Ένα βιβλίο που έχει πολλά να πει για την ανθρώπινη κατάσταση, κάτι το οποίο κάνει με άμεσο και καθόλου βαρετό τρόπο. Συστήνεται σε όλους τους φίλους της καλής, γυναικείας και μη, λογοτεχνίας.

No comments: