Monday, May 2, 2011

Αλεσσάντρο Μπαρίκκο – Μετάξι

«Αυτό δεν είναι μυθιστόρημα. Ούτε και διήγημα. Είναι μια ιστορία…»
     Τα πιο πάνω διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, αλλά από το εξώφυλλο μαθαίνουμε ότι πρόκειται για μυθιστόρημα, κι ας πρόκειται για ένα κείμενο που μετά βίας ξεπερνά τις εκατό σελίδες, τυπωμένο με μεγάλους χαρακτήρες και χωρισμένο σε εξήντα πέντε κεφάλαια που εξασφαλίζουν πολλή… κενό χώρο.
     Αλλά, ας είναι. Οι υπερβολές του εκδότη δε μας στερούν κάτι από την ανάγνωση. Ο Μπαρίκκο δεν είναι συγγραφέας, είναι ποιητής, δεν είναι λογοτέχνης, είναι παραμυθάς. Ή ίσως και να είναι όλα τα πιο πάνω. Το πρώτο βιβλίο του που διάβασα ήταν ο «Ωκεανός», πριν από δώδεκα χρόνια, και το θυμάμαι ακόμη – τόσο μεγάλη εντύπωση μου είχε κάνει.
     Το «Μετάξι» σε σχέση με το προηγούμενο δεν είναι παρά μια μινιατούρα, αλλά μια μινιατούρα όμορφη, που μας ταξιδεύει, που μας χαρίζει μαγεία σε μικρές μικρές δόσεις, που μας κάνει να νιώσουμε βαθιά τις απλές αλήθειες του ήρωά του, του Ερβέ Ζονκούρ, ενός από εκείνους τους ανθρώπους που: «…αγαπούν να παρευρίσκονται στη ζωή τους, θεωρώντας ανάρμοστη οποιαδήποτε φιλοδοξία να τη ζήσουν».
     Ο Ερβέ μοιάζει να είναι ένας απ’ αυτούς τους άντρες οι οποίοι δεν έχουν κάποιο σημαντικό ρόλο να παίξουν στη ζωή, αλλά να που ένα γύρισμα της τύχης θα αλλάξει τη μοίρα του και θα τον βάλει στο επίκεντρό της. Όλα αρχίζουν όταν ένας πανέξυπνος επιχειρηματίας ονόματι Μπαλνταμπιού, θα του αναθέσει να ταξιδέψει από την αγροτική Γαλλία στη μακρινή Ιαπωνία, για να κάνει εισαγωγή αυγών μεταξοσκώληκα. Η αποστολή του είναι δύσκολη, αλλά κατά κάποιο τρόπο θα καταφέρει να τη φέρει εις πέρας. Όχι μόνο αυτό, αλλά θα ερωτευτεί κιόλας, στην αρχή μια παιδούλα χωρίς την ανατολίτικη κοψιά στα μάτια και στα επόμενά του ταξίδια την ίδια, σα μια νέα γυναίκα που θα αφεθεί με πάθος στον έρωτά του. Τα κορμιά τους θα τα ένωναν κάποια νύχτα σ’ ένα δωμάτιο σκοτεινό αφού: «Στο σκοτάδι, δεν ήταν τίποτα να την αγαπήσει και να μην αγαπήσει εκείνη».
     Το κάθε ταξίδι του στην απόμακρη χώρα στέφεται με επιτυχία -τα περισσότερα εμπορική, τα λιγότερα συναισθηματική- αλλά την κάθε του επιστροφή επισκιάζει το μέσα του κενό. Κι ας ζει μια φαινομενικά ευτυχισμένη ζωή, με μια γυναίκα που τον αγαπάει. Ό,τι και να κάνει δεν μπορεί ούτε στιγμή να ξεχάσει εκείνη την κοπέλα με το δέρμα σα γάλα που τον μάγεψε. Και όλο απομονώνεται. Μέχρι που φτάνει ακόμη και στο σημείο ν’ αγοράσει το σπίτι ενός γνωστού του, μακαρίτη πια, που για κάποιο λόγο είχε σταματήσει να μιλά…

     -Ξέρεις γιατί ο Ζαν Μπερμπέκ σταμάτησε να μιλάει; ρώτησε τον Μπαλνταμπιού.
     -Είναι ένα από τα πολλά πράγματα που δεν είπε ποτέ, απάντησε εκείνος…

     Η μοίρα που άλλοτε του χάρισε τόσα πολλά, ως συνήθως, κάποτε θέλησε να εισπράξει τα χρωστούμενα, κι έτσι τον χτύπησε αλύπητα, αλλά αυτός ποτέ δεν έχασε την ψυχραιμία του: «Επειδή η απόγνωση ήταν μια υπερβολή που δεν του ταίριαζε, έσκυψε πάνω απ’ ό,τι είχε απομείνει στη ζωή του και ξανάρχισε να το φροντίζει με την ακλόνητη επιμονή ενός κηπουρού το πρωί μετά την καταιγίδα».
     Το «Μετάξι» είναι ένα βιβλίο που θυμίζει νοσταλγική μπαλάντα και αξίζει να διαβαστεί από κάθε φίλο της καλής λογοτεχνίας. Η μεταφράστρια, Λένα Ταχματζίδου, έχει κάνει εξαιρετική δουλειά, μεταφέροντας με δεξιοτεχνία περισσή το κείμενο στη γλώσσα μας.

No comments: