Ρομπέρτο Μπολάνιο – Μακρινό Αστέρι

Άρχισα πραγματικά ν’ αναρωτιέμαι κατά πόσο ο Ρομπέρτο Μπολάνιο έχει γράψει κάποιο βιβλίο που να μην είναι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο βιβλιοφιλικό. Διάβασα τους «Άγριους ντετέκτιβ» και ήταν σα να ταξίδευα στη βιβλιοθήκη του Μπόρχες. Έφτασα στο ένα πέμπτο του 2666, το οποίο ελπίζω να καταφέρω να τελειώσω μέσα στους επόμενους δυο μήνες, κι ανακάλυψα ένα ακόμη θαυμαστό πλην φανταστικό λογοτεχνικό κόσμο. Και καταβρόχθισα σε μια βραδιά το «Μακρινό αστέρι» και τα όνομα υπαρκτών ή και ανύπαρκτων λογοτεχνών και ποιητών, συνέχισαν να πέφτουν βροχή, κι ας διαβάζουμε κάπου: «Αυτή είναι η τελευταία μου ανταπόκριση από τον πλανήτη των τεράτων. Δε θα ξαναβυθιστώ ποτέ πια στη σκατένια θάλασσα της λογοτεχνίας. Στο εξής θα γράφω τα ποιήματά μου σεμνά σεμνά, θα δουλεύω για να μην πεθαίνω της πείνας και δεν θα επιχειρήσω ποτέ ξανά να δημοσιεύσω».
     Η υπόθεση του βιβλίου θυμίζει κάπου αυτή από τους «Άγριους ντετέκτιβ». Νέοι ποιητές, φτωχοί και πλούσιοι, δύο αδελφές με τις οποίες είναι ερωτευμένοι όλοι, ένας αινιγματικός τύπος με άγνωστο παρελθόν και ακόμη πιο άγνωστο μέλλον, που δίνει το παρόν του στις συγκεντρώσεις τους, λογοτεχνικές ίντριγκες, επανάσταση και προδοσία. Ο Μπολάνιο μοιάζει να θέλει να μιλήσει και πάλι για την ιστορία της ταλαίπωρης Λατινικής Αμερικής γενικά και της χώρας του, της Χιλής, ειδικά με έμμεσο τρόπο. Τοποθετεί λοιπόν τους ήρωές  του τη μια στο επίκεντρο των εξελίξεων και την άλλη στην περιφέρειά τους. Μιλάει για τον πόνο και την αγωνία τους, αλλά πού και πού μοιάζει να γελάει μ’ αυτούς και τις εμμονές τους. Παίζει μαζί τους. Παρόλ’ αυτά όμως κατορθώνει να κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον του αναγνώστη απ’ την πρώτη ως την τελευταία σελίδα, κι αυτό όχι μόνο χάρη στις λογοτεχνικές του αρετές, αλλά κυρίως λόγω του μυστηρίου που τυλίγει έναν από τους πρωταγωνιστές, τον αινιγματικό τύπο που λέγαμε πιο πάνω. Όλοι τον γνωρίζουν σαν Αλβέρτο Ρουίς-Τάγλε, αλλά όπως θα αποδειχτεί στην πορεία αυτό δεν είναι παρά ένα ακόμη από τα ψέματά του. Το πραγματικό όνομα αυτού του απόμακρου, αλλά και κατά κάποιο τρόπο γοητευτικού άντρα, είναι Κάρλος Βίντερ και μέλλεται να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στα πράγματα της χώρας μετά την ανατροπή του Αλιέντε και την εγκαθίδρυση του στυγνού καθεστώτος του Πινοσέτ.
     Ποιος είναι όμως ακριβώς ο ρόλος του Βίντερ σ’ όλη αυτή την ιστορία; Τι έκρυβε πίσω από εκείνο το λαμπερό παρουσιαστικό; Γιατί έμοιαζε πάντα να λέει λιγότερα απ’ ό,τι σκέφτονταν; Τι ήταν εκείνο που τον οδήγησε στην ομάδα τους και τι τον απομάκρυνε από αυτή;
     Την ιστορία του Βίντερ, την πραγματική του ιστορία, τη μαθαίνουμε με έμμεσο τρόπο, μέσα από διαφορετικές και φαινομενικά ασύνδετες αφηγήσεις, αποκόμματα εφημερίδων και περιοδικών, αξιόπιστες και μη πηγές. Όλος ο μύθος μοιάζει να πλέκεται γύρω από το πρόσωπό του και την τελική λύση δεν μπορεί παρά να τη δώσει αυτός ο ίδιος. Ή όχι;
     Το «Μακρινό αστέρι» είναι ένα μυθιστόρημα που θα μπορούσε να διαβαστεί σα δοκίμιο, σα χρονικό και σα μαρτυρία, αλλά και σαν ένα μυστήριο. Σαν ένα μυστήριο που αναδύεται μέσα από ποιητικούς λαβύρινθους και περιπλανιέται σε αβέβαιες καταστάσεις, προτού βρει το λιμάνι του σε μια απτή και πολύ σκληρή πραγματικότητα. Από κάθε άποψη αξιόλογο.