Ριού Μουρακάμι – Σχεδόν διάφανο γαλάζιο

Μια ιστορία για το σεξ, τα ναρκωτικά και το ροκ ’ν’ ρολ είναι το «Σχεδόν διάφανο γαλάζιο». Είναι η ιστορία του Ριού, της Λίλλυ, της Ρέικο, του Καζούο και μερικών άλλων ιδιόρρυθμων και χαμένων στον κόσμο τους χαρακτήρων. Η ιστορία κάποιων νέων ανθρώπων σ’ ένα προάστιο του Τόκυο που ζουν ή μάλλον ξοδεύουν τη ζωή τους ημέρα με την ημέρα. Κάποιων που πιστεύουν ότι η καθημερινότητα είναι ένα ατέλειωτο πάρτι και για τους οποίους το χθες και το αύριο αποτελούν άγνωστη χώρα. Μια ιστορία σκληρή.
     Ο Ριού σε αντίθεση με τον περισσότερο γνωστό Χαρούκι Μουρακάμι, αρέσκεται να καταπιάνεται με άμεσο τρόπο με την απτή πραγματικότητα του εδώ και του τώρα και αν κάποτε φλερτάρει με το φανταστικό το κάνει μέσω των παραισθησιογόνων ουσιών. Οι περιγραφές του είναι ωμές, χωρίς φρου-φρου κι αρώματα. Οι λέξεις του στιλέτα στο κουφάρι μιας σκληρής κι αδιάφορης κοινωνίας.
     Διαβάζοντας όλα όσα διαδραματίζονται σ’ αυτή την ιστορία υιοθετούμε μια στάση ψυχρού παρατηρητή, δεν μπορούμε να νιώσουμε καμιά συμπάθεια για τους ήρωές της. Είναι σα να βλέπουμε μια ταινία, αλλά με νεκρωμένες τις αισθήσεις, να παρακολουθούμε το Ρέκβιεμ για ένα όνειρο που ποτέ δεν υπήρξε, να γινόμαστε παρατηρητές σε μια ψευδαίσθηση.
     Το «Σχεδόν διάφανο γαλάζιο» θα μπορούσε να είχε τον τίτλο «Επεισόδια». Επεισόδια από τις δίχως νόημα ζωές κάποιων νέων. Συναντήσεις και μικροί αποχωρισμοί. Άκρατος ερωτισμός. Βίαιες σχέσεις. Αλκοολισμός πέρα από τα όρια. Απόλυτη εξάρτηση από ουσίες. Παραισθησιογόνες άνοδοι και πραγματικές απότομες πτώσεις. Όλοι μαζί κι ο καθένας μόνος. Και, για να κλέψουμε τον τίτλο μιας ταινίας: «Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμη». Όπως τραγουδούσαν το 1977 που εκδόθηκε αυτό το βιβλίο.
     Αν είστε φίλοι της κλασικής ιαπωνικής λογοτεχνίας αυτό το μυθιστόρημα ίσως να σας ξενίσει κάπως με την ωμότητά του. Ωστόσο είναι δύσκολο να αμφισβητήσει κανείς την ειλικρίνειά του. Η σύγχρονη ιαπωνική κοινωνία, είτε μας αρέσει είτε όχι, είναι βίαια και οδηγεί πολλούς νέους ανθρώπους στην απόλυτη απομόνωση ή σ’ απατηλά μονοπάτια. Ο συγγραφέας επιμένει να γράφει για την κοινωνία όπως είναι και σ’ όποιον αρέσει. Η εμμονή του είναι ο κόσμος του σήμερα με όλα τα ελαττώματά του. Γι’ αυτόν μιλούσε από πάντα, γι’ αυτόν μιλά και σήμερα (διαβάστε τα In the miso soup και Piercing για να εξακριβώσετε του λόγου το αληθές).
     Κλείνουμε αυτή την αναφορά μ’ ένα απόσπασμα που πολύ μας άρεσε, κι ας μην είναι και τόσο αντιπροσωπευτικό σε ό,τι αφορά τη γλώσσα του κειμένου:
     «…Όλο αυτό το σκηνικό, κι ό,τι έχεις μέσα στο κεφάλι σου, ανακατεύονται. Ο κόσμος που περιμένει στη στάση του λεωφορείου κι ένας μεθυσμένος μ’ επίσημο ένδυμα που τρεκλίζει εκεί μπροστά, και μια γριά μ’ ένα καλάθι γεμάτο πορτοκάλια, και λιβάδια γεμάτα λουλούδια και λιμάνια και εργοστάσια ηλεκτρικού – τα βλέπεις όλα αυτά, κι αμέσως μετά δεν μπορείς να τα δεις πια, αλλά μπερδεύονται μέσα στο κεφάλι σου μ’ αυτά που σκεφτόσουνα πριν, καταλαβαίνεις τι σου λέω; Το φίλτρο του φακού που έχεις χάσει και τα λιβάδια με τα λουλούδια και το εργοστάσιο ηλεκτρικού γίνονται ένα. Ε, τότε κι εγώ τα ανακατεύω σιγά σιγά, όπως μ’ αρέσει, αυτά που βλέπω κι αυτά που σκέφτομαι, και ρίχνω μέσα και όνειρα και βιβλία που έχω διαβάσει κι αναμνήσεις, για να στήσω -πώς να σ’ το πω;- μια σκηνή σαν αναμνηστική φωτογραφία…»