Σώτη Τριανταφύλλου – Ο χρόνος πάλι

Επινοημένη αυτοβιογραφία; Ίσως, ίσως και όχι. Ωστόσο κάτι μού λέει ότι η Σώτη Τριανταφύλλου άδραξε με χαρά την ευκαιρία να γράψει αυτό το βιβλίο, το κείμενο του οποίου άλλοτε κυλά σα ρυάκι και άλλοτε σαν ποτάμι ορμητικό, που σε πολλά σημεία μοιάζει εξομολογητικό και σε άλλα κρυπτικό. Κάποτε είχα γράψει ότι το «Εργοστάσιο των μολυβιών» μοιάζει σαν «βιβλίο δρόμου στην ιστορία». Το «Ο χρόνος πάλι» μοιάζει ακριβώς το ίδιο, αν εξαιρέσουμε τα ένθετα διηγήματα και κάποιες αναλύσεις, το μόνο που εδώ μιλάμε για μια ιστορία βιωμένη προσωπικά από τη συγγραφέα. Μια μέρα χρειάστηκα όλη κι όλη για να το διαβάσω, μία ακόμη θα χρειαστώ για να το διαβάσω ξανά. Γιατί ναι, θα το ξαναδιαβάσω στα σίγουρα, αφού περισσότερο με μυθιστόρημα μοιάζει παρά με βιογραφία, μ’ ένα μυθιστόρημα γραμμένο άμεσα, στο πρώτο πρόσωπο, το οποίο δεν ακολουθεί μια γραμμική πορεία αλλά «σκορπίζεται» σε διαφορετικά μονοπάτια, που μας ταξιδεύει στους τόπους και τους ανθρώπους, που μας μιλά για μια ζωή που κτίστηκε με βάση τα δικά της θέλω και πρέπει, για μια ψυχή που ακολούθησε τη δική της ξεχωριστή διαδρομή.
Διασχίζοντας τις σελίδες αυτού του τόμου συναντούμε και πάλι κάποια πρόσωπα που πρωτογνωρίσαμε στα μυθιστορήματα και τα διηγήματα της συγγραφέως, μαθαίνουμε για τις πηγές της έμπνευσής της, παρατηρούμε όλα εκείνα τα μικρά και μεγάλα, σημαντικά και ασήμαντα γεγονότα που διαμόρφωσαν τη γραφή και τον χαρακτήρα της. Και διαπιστώνουμε ότι ναι, όπως και στις μυθοπλασίες, έτσι και στη ζωή, το όνειρό της ήταν να γίνει κάποτε «εκστατικά ευτυχισμένη», μια φράση που επανέρχεται ξανά και ξανά στα κείμενά της.
Οι μουσικές, τα βιβλία, οι φίλοι οι αγαπημένοι, τα ταξίδια και λιγότερο οι σπουδές της, ήταν αυτά που τη διαμόρφωσαν, μοιάζει να μας λέει. Και δε χάνει και πάλι την ευκαιρία να τα χώσει στους «ιερούς και όσιους» θεσμούς της ελληνικής κοινωνίας, την πατρίδα δηλαδή, τη θρησκεία και την οικογένεια. Αλλά τα χώνει και στους πολιτικούς, ακόμη και στην καθαγιασμένη αριστερά, και στους κάθε λογής υποκριτές, που ξέχασαν το ποιοι ήτανε και ποιοι ήθελαν να γίνουν, που θυσίασαν τα πάντα στο βωμό μιας «θεσούλας» στο δημόσιο ή όπου αλλού.
Οι λέξεις της μοιάζουν να στάζουν οργή και θλίψη, τρυφερότητα και χαρά, αλλά και να μας περιγράφουν κατά κάποιο τρόπο τον ψυχισμό της. Τον ψυχισμό μιας συγγραφέως που μάλλον αν δεν έγραφε θ’ αρρωστούσε βαριά, που αν δεν ταξίδευε θα τρελαινόταν, που αν δεν είχε τους καλούς της φίλους θα χανόταν.
Οι λέξεις της. Οι πόλεις της. Η Αθήνα τότε και τώρα, το Παρισάκι, η Νέα Υόρκη και το Λος Άντζελες. Ένα παιδί των πόλεων, μια συγγραφέας των πλατιών οριζόντων.
Σ’ αυτό το βιβλίο έχουμε για πρώτη φορά μια ιστορία που διαδραματίζεται αποκλειστικά στο Παρίσι, σε μια από τις αγαπημένες της πόλεις, με τους μουντούς, τους άχρωμους πλην κουλτουριάδες κατοίκους της, αλλά και (όχι για πρώτη φορά φυσικά) μια μεγάλη αναφορά στην Αφρική, όπου μας ταξίδεψε πρόσφατα με ένα «ημερολόγιο», αλλά και το «Λίγο από το αίμα σου». Την Αφρική που τη σημάδεψε ψυχικά και σωματικά, που την ταλαιπώρησε και την ενέπνευσε.
Οι τόποι της. Οι άνθρωποί της.
«Ο χρόνος πάλι», θα μπορούσα να πω ότι για μένα είναι το βιβλίο με τις τσακισμένες σελίδες -σε τόσα πολλά σημεία στάθηκα, τόσα πολλά σημεία μουντζούρωσα- και θα μπορούσα να συνεχίσω να γράφω γι’ αυτό για πολύ ακόμη. Ωστόσο δε θα το κάνω. Θα βάλω μια τελεία εδώ, με την ελπίδα ότι τα ερωτήματα που γέννησε στο μυαλό μου θα απαντηθούν σε μια μελλοντική συνέντευξη. Έως τότε… enjoy!

Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη