Carlos Ruiz Zafón – The Shadow of the Wind

 
Αγορά από το Book Depository

«Οι μεγάλες δόξες για τις οποίες τόσοι άνθρωποι υπερηφανεύονται -τα παλάτια, τα εργοστάσια και τα μνημεία, τα εμβλήματα με τα οποία ταυτίζονται- δεν αποτελούν τίποτα περισσότερο από απομεινάρια ενός χαμένου πολιτισμού».
Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο του Θαφόν που διαβάζω και μάλλον δε θα είναι το τελευταίο, παρά τις όποιες αδυναμίες του. Κι αυτό επειδή ο συγγραφέας μοιάζει με ένα παραμυθά του παλιού καλού καιρού, που πάνω απ’ όλα νοιάζεται να πει μια ιστορία, ενώ τα υπόλοιπα έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Αν διαβάσετε αυτό το βιβλίο σαν ένα αστυνομικό μυθιστόρημα ίσως να απογοητευτείτε λίγο – ειδικά αν είστε εξασκημένοι στο είδος και μαντέψετε, όπως εγώ, τα δύο βασικά μυστικά του. Αν ωστόσο θελήσετε να το απολαύσετε για τις λογοτεχνικές του αρετές και μόνο, σίγουρα θα σας ικανοποιήσει.
Αυτό είναι ένα από εκείνα τα παράξενα βιβλία των οποίων οι ήρωες κάνουν κατάληψη στην ψυχή του αναγνώστη, που τον αναγκάζουν να νιώθει τον πόνο τους, να οργίζεται με την οργή τους, να χαίρεται για τις επιτυχίες τους. Όχι πώς υπάρχουν και πολλές από τις τελευταίες εδώ, αφού ένας εναλλακτικός τίτλος θα ήταν «Το βιβλίο των αποτυχημένων». Αποτυχημένοι έρωτες, αποτυχημένοι πατέρες, αποτυχημένοι συγγραφείς, αποτυχημένες ερωμένες, ακόμη κι αποτυχημένοι πλούσιοι, αυτοί είναι οι ήρωες. Άνθρωποι παραδομένοι στα πάθη τους, έτοιμοι να κάνουν τα πάντα για να πετύχουν ένα σκοπό, τυφλοί από τις φιλοδοξίες τους, γενναίοι και δειλοί, πολύχρωμοι και σκοτεινοί. Πρωταγωνιστές ωστόσο δεν είναι μόνο αυτοί, αλλά και τα κτήρια –τρομαχτικά σκοτεινά δωμάτια, τρελοκομεία, νοσοκομεία, επαύλεις- μα και η πόλη της Βαρκελώνης. Μια πόλη που μοιάζει με την κρυφή ερωμένη του συγγραφέα, την οποία όλο εκθειάζει, αλλά και που δεν της χαρίζεται. Η πόλη προπύργιο των αντιφασιστών στη διάρκεια του ισπανικού εμφύλιου πολέμου, αλλά και των δοσίλογων. Των ηρώων και των προδοτών. Άνθρωποι, κτήρια και πόλη λοιπόν χαράζουν τις σελίδες, αλλά όχι μόνο αυτά, αφού σημαντικό ρόλο στο μύθο παίζουν και τα βιβλία: βιβλία παιχνιδιάρικα και μυστηριώδη, γεμάτα ζωή, τα οποία όμως πού και πού προκαλούν το θάνατο.
Ο έρωτας κι ο θάνατος, δύο ταυτόσημες σχεδόν έννοιες. Ο έρωτας που γεννά ζωή, κι ο θάνατος που την παίρνει. Ο έρωτας που σπέρνει χαρά κι ο θάνατος που θερίζει δυστυχία. Κάπου ένας απ’ τους ήρωές μας λέει: «Ο θεός μας δίνει ζωή, αλλά ο σπιτονοικοκύρης του κόσμου είναι ο διάβολος». Ένας διάβολος μ’ ανθρώπινη μορφή, που εδώ ακούει στο όνομα Φουμέρο. Αυτός κρύβεται πίσω απ’ όλα σχεδόν τα κακά που βρίσκουν τους πρωταγωνιστές. Ένας άνθρωπος απάνθρωπος, ένας αδίστακτος οπορτουνιστής, που δε διστάζει ν’ αλλάζει πλευρές σαν τα πουκάμισα, ανάλογα με το που φυσάει ο άνεμος, ώστε να πετύχει τους στόχους του. Τη μια λοιπόν είναι αναρχικός και την άλλη κομουνιστής, για να καταλήξει όμως φασίστας, αφού το τέλος του πολέμου θα καθορίσει και την ιδεολογία του, αυτή των νικητών. Ποιους κυνηγάει ο Φουμέρο; Μα σχεδόν όλους τους ήρωές του βιβλίου: τον νεαρό Ντανιέλ, που ανακαλύπτοντας ένα χαμένο βιβλίο ανοίγει τους ασκούς του αίολου, τον φίλο του τελευταίου Φερμίν, τον ωρολογά της γειτονιές και όλους τους καλλιτέχνες της πόλης, ακόμη και τους παλιούς του φίλους, τους μοναδικούς που στάθηκαν δίπλα του και του κράτησαν συντροφιά στα σχολικά του χρόνια. Ο Φούμερο μοιάζει να λειτουργεί με το… μπουσικό σκεφτικό: «Όποιος δεν είναι μαζί μου είναι εναντίον μου», και έχοντας όλη τη δύναμη στα χέρια του κάνει ό,τι μπορεί για να αποκτήσει νέους εχθρούς, χωρίς να σκέφτεται ούτε στιγμή πως κάποιος από αυτούς θα μπορούσε να αποδειχτεί πιο δυνατός από τον ίδιο.
Αυτό το βιβλίο δεν το περιγράφει κανείς, απλά το διαβάζει και το απολαμβάνει, κι αν τυγχάνει συγγραφέας, ίσως νιώθει μέσα του και το τσίμπημα της ζήλιας, αφού ο Θαφόν είναι ένας μάστορας του λόγου, κάποιος που εύκολα μαγεύει και ταξιδεύει τον αναγνώστη με τις ιστορίες του. Εξαιρετικό.